Een oud huis op de hoek van de Burgwal (ooit Nieuwstraat) en de Binnenburg, genaamd De Koning van Polen. Althans, dat is algemeen bekend.

Het is geen groot pand, met meteen een schuin dak boven de winkel beneden.

Hier zouden de Kikkerts hebben gewoond, met hun logement en eigen enorme inboedel. Zo staat het in het boek van J. van der Vlis. Hij schreef 'waar nu AH gevestigd is'.

Men dacht er verder niet over na, tot de Notarisakten op internet beschikbaar kwamen.

Ik heb afgelopen winter die boedel bekeken, in de akten van notaris Jan Star.

1790 91 Inventaris van wijlen Mejuffrouw Margaretha van de Merct, in leven Casteleijnesse van het Eijerland, en van desselfs vooroverleden man de heer Hendrik Dekker- scan 287 tot 319.

Hier werd de buurvrouw genoemd.

Beneden was het voorhuis, een opkamertje, een zijkamertje, voorkamer, gang, achterkamer en de keuken. Onder het huis een grote kelder en souterain. Boven waren 3 kamertjes en een grote zolder. Ruimte genoeg voor de inboedel van Margaretha.

Het hele huis was vol spullen, zoals het zijkamertje. Klapmutsen zijn grote schalen met een omgebogen rand. Blad na blad werden de eigendommen opgesomd door Jan Star bij de inventarisatie. Veel was verouderd spul, overgenomen van de vorige generatie bewoners.

https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/over-ons/nieuws/702-oude-notarisarchieven-schagen-en-texel-digitaal?fbclid=IwAR05bYCqtQEhR9V1btQiZraJKIuLVt3HsBFHvooZtiHzFEceLp7iA4TL_Fo

In het Burger Huizenboek van Miriam en Thijs Klaassen staat iets anders dan wat Vlis schreef. De Koning van Polen was op de andere hoek, aan de overkant van de Binnenburg:

De Koning van Polen ligt "aan de Binnenburg, met ten zuiden de Nieuwstraat en ernaast een ander pand, geklemd tegen de Burggracht."

Die plaatsaanduiding zou zowel voor B12 annex B13 als B235 annex B234 kunnen gelden. Maar in een van de aktes werd de naam van de buurman genoemd, zodat er duidelijkheid is.

Over de plaats van het huis met de naam "Koning van Polen" bestaat eigenlijk geen enkele twijfel. Deze blijkt eigenlijk al uit de eerste akte waarin de naam voorkomt. In OR6865, fo. 27 van 8-12-1622 staat namelijk dat dit huis ten noorden grenst aan de Burggracht, ten oosten aan de straat en ten zuiden aan Claes Claes Laekencooper. De kant van de straat geeft al aan dat het niet kan gaan om B 235, want dan zou de straat ten westen van het huis liggen. Bij het huis van Claes Claes gaat het om het huis "Goutsberg", waarvan de plaats met zekerheid vaststaat.

Een bevestiging is te vinden in OR6869, fo. 109 van 20-6-1663. Ook in die akte staat weer dat de straat aan de oostkant is (ten westen ligt zijn erf). Ten noorden stond inmiddels het "nieuw getimmerde huis" van Adriaen Cornelis Blanckaert (B 13).

De eigendomsovergangen van B 235 kloppen eigenlijk als een bus, en in geen geval is er sprake van een naam van het huis. Het lijkt mij dan ook uitgesloten dat dit de Koning van Polen was. Geen van de eigenaren van dit huis droeg de achternaam Kikkert.

De buurvrouw in 1791 was Antje Paulus Kikkert. Haar huis was rond 1663 tegen de Koning van Polen aan gebouwd.

Op de foto's van de Binnenburg staat het nog, een smal huis vanwege de krappe ruimte tussen de gracht en het buurhuis.

Hoe de Koning van Polen er in oude tijden uitzag is onbekend, misschien net als het buurhuis met een trapgevel, of meer als de Goutsberg aan de andere kant. Op de oude foto's staat het niet, die zijn van na 1900. Het oude gebouw is vervangen door een groot 19^e-eeuws bankgebouw. De oude monumentale hardstenen stoep is bewaard gebleven.

Eigenaren vanaf 1621:

Valentijn Jansz Pool, Harmen Jansz Pool, Arie Cornelis Kistemaker of Blanckaert (1643-1663), Jan Turck, Albert Lammertsz Kikkert, Lammert Albertsz Kikkert, Hendrik Klaasz Dekker (1761-1790), Lijsbeth Dekker echtgenote van Arie Lammertsz Kikkert.

In 1800 kocht Simon Pietersz Kikkert het pand. Hij was deurwaarder en houder van de Bank van Lening.

Op zeker moment is er een nieuw bankgebouw gekomen. Dat was meteen als bank neergezet, van een eerdere constructie was niet meer te zien.

Was dat het moment was om de inmiddels ongepaste naam eraf te halen en naar de overkant van de straat te verplaatsen? Het begon ooit met de gebroeders Pool, de Polen. In 1830 woonde er weer en Pool in de straat, schout bij nagt George, met zijn vrouw Helena Reinbach, toevallig in het hoekhuis aan de overkant.

Dat zou een mooi moment zijn geweest om naambord en naam te verplaatsen.

Dan is dit geen verzinsel van historicus Jan van der Vlis, wat ook gedacht kan worden. Hij was van 1921-1928 onderwijzer op Texel en kan de naam zo gehoord hebben.

Jaren 60. Nieuwbouw, goed passend in de nieuwe tijd en bij het betonnen raadhuis op de Groene Plaats. De Vooruitgang liet zich niet tegenhouden.

Intussen is de tijd weer veranderd. Het door Mantje nieuw gebouwde pand lijkt erg op de oude Amro-bank.