| Verantwoording |
|
Westermient literatuur Uiteraard heb ik al deze verhalen niet verzonnen. Interviews mijn onderzoek is begonnen met het bevragen van mensen die het nog zelf hadden meegemaakt, de oude tijd van het leven aan de Rozendijk, de bosaanplant, de veranderingen in landschap en levenswijze. Archieven In de archieven ben ik zelf nog nooit geweest- ik kan niet alles zelf doen. Mijn specifieke vragen kon ik stellen aan de verschillende mensen. Soms vonden ze tijdens hun eigen onderzoek zomaar iets dat leuk voor mij was. Archief Texel vragen aan en antwoord van Mary Bakker-Zijm Archief Haarlem gegevens via Miriam Klaassen, Wilma Eelman, Ineke Vonk-Uitgeest Onleesbaar ouderwets handschrift werd door Maarten ’t Hart hertaald Worsteltent-archief Willem Kooman van de Worsteltent heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de historie van zijn boerderij/pannenkoekenhuis Literatuur ik heb altijd veel gelezen over geschiedenis in het algemeen en van Texel in het bijzonder Geologie Zagwijn, W.H. Nederland in het Holoceen. Geologie van Nederland deel 1. Uitg. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, & SDU Uitgeverij, ’s-Gravenhage 1991. Kloosterhuis, Bodemkaart van Nederland- Texel Van Es et al, Het bodemarchief in kaart gebracht Calder, Nigel, Rusteloze aarde, uitg. BBC, voor Nederland Bosch en Keuning, Baarn Weer Buisman, J. Bar en Boos – Zeven eeuwen winterweer in de Lage Landen, Bosch & Keuning, Baarn 1984. Buisman, J. 1000 jaar weer, wind en water in de Lage Landen, uitg. Van Wijnen, Franeker, vanaf 1998. Genealogie Dijt, M. D., & J. S. M. Dijt Texelse geslachten. Haarlem 1973. Cees van Heerwaarden, Vennewaard, Stamboom Mulder Historie Cuyck, Pieter van, Brieven over Texel, Delft 1798, heruitgave Den Haag, 1969 Ponger, C.S. Uit de Geschiedenis van Texel, Westfriesch Jaarboek, 1e serie, deel 9 Gottschalk, M.K.E., Stormvloeden en Rivieroverstromingen in Nederland, Assen 1975 Vlis, J.A. van der, Texel, Land en volk in de loop der eeuwen, Den Burg, 1949 Vlis, J.A. van der, ’t Land van Texsel, Den Burg, 1976 Kikkert en de Jager, het ontstaan van het Marsdiep, blad HV Texel Kikkert Willem en de Jager Cornelis, Van het Clijf tot Den Hoorn, uitg. Nauta Boek, Den Burg, 1998 en de reeks artikelen over Den Hoorn en omgeving in de Hoornder. Het gaat hier meest over het gebied ten zuiden van de Westen, waarbij de redenaties niet doorgetrokken worden naar de noordkant van het Hoge Land. Dat heeft geleid tot merkwaardige geologische reconstructies, zoals bij de Kerke-Ee, die zou zijn ontsprongen in een zoetwatermeer met een speciaal op de kwelder gelegen hoog duin er om heen, terwijl de rest van de omgeving zout was. Maas, I. (1995) De Westermient. Tijdschrift Historische Vereniging Texel 35, 17-19. Maas Irene, Langs Pagga’s paadje, uitg. Het Open Boek, Texel 2002 Reij, C. J., C. Hoogerheide, & C. G. J. van Empel, Boerderijenboek. uitg. Pirola, Schoorl 1998. Als iemand opmerkt dat wat ik schrijf niet klopt met wat er in het Boerderijenboek staat - dat klopt. Van wat ik kan controleren klopt weinig. Wat wel juist is kan daarom moeilijk vastgesteld worden. Men doet er bij twijfel goed aan zelf in de geciteerde bronnen te kijken wat er werkelijk staat, en waar ik dat heb kunnen doen blijkt dat de schrijvers van het Boerderijenboek het echt niet altijd goed hebben gelezen of geinterpreteerd. Diederik Frans, Archeologica, Cordfuke, Graven van Holland Schraag J. Veldnamenboek Pijl ing. J.C. van der, Buurtschappen op het oude Texel, uitg. Pirola, Schoorl 1992 H. Schoorl, Zeshonderd jaar Water en Land, Groningen 1973 H. Schoorl, Texel in enige 16e eeuwse kaarten en opmetingen, tijdschrift Holland, aug. 1975 H. Schoorl, Ballade van Texel, uitg. Het Open Boek, Texel 1976 Schoorl, Henk, Lezing voor HV Texel De uithoven van Ludingakerke op Texel, De Vrije Fries, deel 76 (1996), uitg. Fryske Akademy H. Schoorl, De convexe kustboog, deel II Verzamelmappen van Henk Schoorl, delen Westen, Koog, Burg, Aan mij geleend door zijn erfgenaam Jan T. Bremer, door mij nagekeken op informatie over de Texelse bleekerijen waarover hierin echter niets te vinden was. Ik heb gelijk het een en ander over duinen, stuifzand, enz gekopieerd. Schoorl had veel te veel gegevens, het was onmogelijk om dat allemaal te publiceren in zijn levenswerk. De redacteuren hebben veel moeten weglaten en samenvatten. Er zijn zeker nog wel aardige verhalen te maken van zijn kladjes. Een ervan is het verhaal van het Uyterlandeken, gebaseerd op twee beslissingen van de Heeren van de Rekening. Kust en Kaart, H. Schoorl, Haarlem 1996 Schol Aad en Klaas Uitgeest, En om hen heen was alles branding, scheepsstrandingen en redding bij Texel, Vlieland en Terschelling in de 19de eeuw, Langeveld en de Rooy, Den Burg, 1994 Alle jaargangen van het blad van de Historische Vereniging Texel heb ik recentelijk nog eens nagekeken op artikelen die voor mij van belang zijn. Bleekerij DE HAARLEMMER BLEEKERIJEN- SIJBRECHT CLASINA REGTDOORZEE GREUP-ROLDANUS, 1936 TULPENKOORTS roman van Deborah Moggagh, Archipel 1999, over de jaren dertig van de 17de eeuw: TESTAMENT VAN JACOB PIETERSZ WUIJTS 30-5-1696 SCHRIJFBOEK VAN THIJS JANSEN VELTHOEN (1678-1695 en 1704-1718) PIETER VAN CUYCK Brieven over Texel, 1784 WATERSNOOD 1775-76 Verslag van de gebeurtenissen langs de Texelse kust, Het Open Boek, Den Burg, 1974 TEXEL, Land en volk in de loop der eeuwen, J.A. van der Vlis, 1949 VELDNAMENBOEK- J.SCHRAAG FAMILIEBOEK VAN ARIE WUIS WORSTELTENTARCHIEF- WILLEM KOOMAN BOERDERIJENBOEK- C.HOOGERHEIDE, C.REIJ EN C.VAN EMPEL Bld. 820 DE BLEKERIJ, DE ONDERNEMING, DUINRUST GEGEVENS VAN MIRIAM KLAASSEN VAN LINNEN EN LINNEKASTEN- Dr. G.T. van Ysselsteyn, serie Patria, uitg. P.N. van Kampen en zoon n.v., Amsterdam, 1946 THE BOOK OF FINE LINEN- Francoise de Bonneville, transl. from the French by Deke Dusinberre, Paris; Flammarion, 1994. WASSERIJEN-J.G.v.d. Bosch, Y. Knoop, J. Vereijken, Stichting Projectbureau Industrieel Erfgoed, Zeist, 1997 AFVALKUIL GEESTERWEG Akersloot, in de Archeologische kroniek Noord-Holland, 2003 HET GILDE VAN DE WEVERS- J.v.d.Vlis, ’t Lant van Texsel, bld. 264 KUST EN KAART- HENK SCHOORL 1990 DE CONVEXE KUSTBOOG- HENK SCHOORL VERZAMELMAPPEN HENK SCHOORL DE POSITIE VAN DE DOOPSGEZINDEN J.v.d.VLIS ’T LANT VAN TEXSEL, BLD.105, 1975 DE KAMPEERDERS VAN 1802- COR REY, Tijdschrift Historische Vereniging Texel, nr. 63, juni 2002 DOMINEE VEENSTRA, DE NIEUWE AANLEG EN DE NIEUWE ONDERNEMING PACHTERSKAART 1842/1844/1848/1853 A.J.VAN DER AA, onder medewerking van eenige Vaderlandsche Geleerden - AARDRIJKSKUNDIG WOORDENBOEK der Nederlanden, Jacobus Noorduyn, Gorinchem, 1848 CRONYK VAN TEXEL Dirk Burger van Schoorl 1767 ‘Tegenwoordige Staat van Holland’. Isaac Tirion, 1750, bld 596 PIETER VAN CUYCK (1780/1789) bld. 58, over de Tempeliers: F. ALLAN - HET EILAND TEXEL EN ZIJNE BEWONERS 1856 BIJ HET 75-JARIG BESTAAN DER PAROCHIEKERK TE DEN BURG door PASTOOR J.P.A. BRINKMAN, 1938 TEXEL TOEN EN NU – T. MATEBOER Een kijk- en praatboek over Texel. Oosterend N.H. Stark 1980 DE UITHOVEN VAN LUDINGAKERKE OP TEXEL – H. SCHOORL gepublicerd in de ”Vrije Fries” ong. 1980. BUURTSCHAPPEN OP HET OUDE TEXEL- ing. J.C. v.d. PIJL, 1992 Bosbouw Meeuwissen, T.W.M., & C.J.J. Wagtmans (1982) Historisch onderzoek naar het beheer van bossen en natuurterreinen op Texel. Studentenrapport afd. Bosbouw Landbouwuniv. Wageningen. Min, N. (1900-1902) Journaal en brieven van de Staatsboschwachter op het Eiland Tessel van 1-2-1900 tot 24-2-1902. Archief afd. Bosgeschiedenis Landbouwuniv. Wageningen (vanaf 1998 ook kopie in Archief SBB Texel). Vegetatie Drijver Jan, Texel het Vogeleiland, 1e druk 19xx, 2e druk 1957 Holkema F. De plantengroei der Nederlansche Noordzee-eilanden, eene bijdrage tot de Flora van Nederland” door Franciscus Holkema, in leven Doctorandus in de Wis- en Natuurkundige Wetenschappen, met eene voorrede van H.C. van Hall, Hoogleraar te Groningen. Posthuum uitgegeven Proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen, 1870. Van Eeden, F. W. (1872) Onkruid, Botanische Wandelingen. Schuyt & Co, Haarlem. Hoogenraad, H.R., & D. de Visser Smits (1901) Een botanische excursie op Texel. De Levende Natuur 6, 51-54. Flora, Heimans, Heinsius en Thijsse, 1899, 20e druk 1960 Thijsse, Jac.P. Texel. Uitg. Verkade’s Fabrieken, Zaandam (1927). Eik en Beuk, Jac. P. Thijsse, 1935, herdruk 1995 Dieren Drijver Jan, Texel het Vogeleiland, 1e druk 19xx, 2e druk 1957 Kleukers, R., E. van Nieukerken, B. Odé, L. Willemse & W. van Wingerden (1997) De Sprinkhanen en krekels van Nederland (Orthoptera). Nationaal Natuurhistorisch Museum, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden, bld. 195-199 Maas, I. (2001) De Veenmol. Tijdschrift Historische Vereniging Texel. 60, 21-22. Maas, I. (2002) Langs Pagga’s Paadje – over de laatste bewoners van een plaggenhut op Texel. Serie Mager als de Mient. Uitg. Het Open Boek, Den Burg (Texel). Tempelman, D. (2002) De Veenmol, al ruim 100 jaar op Texel aanwezig. Nederlandse Faunistische Mededelingen 16, 105-109. Thijsse, Jac. P. (1927) Texel. Uitg. Verkade’s Fabrieken, Zaandam. Dagboeken Dagboeken van Dominee Jakob Dirksz Huizinga, 1844 tot 1881 Min, N. Journaal Boschwachterij Texel 1900-1901 Dagboek van Irene Maas 1964-1980 Foto’s Sommige foto’s heb ik zelf gemaakt. Andere vond ik in foto-albums van mezelf en van anderen, familie, buren, verzamelaars. In eerste 15 of 20 jaar van mijn onderzoek maakte ik er kopieën van met mijn oude spiegelreflex-toestel. In die tijd waren de mogelijkheden voor het bewerken van foto’s nog niet zoals de laatste tijd. Het is geweldig hoeveel details er te zien zijn op oude foto’s als ze op het computerscherm staan! Het betekent wel dat ik verschillende foto-zoektochten nog eens moet overdoen. De foto van de ‘opgraving met mij vooraan met schep’ is gemaakt door Gerard Timmerman en gepubliceerd in de Texelse Courant bij zijn artikel over de opgraving in 2004. Uit foto-archief Ecomare komt het ‘Uitzicht Rozendijk vanaf de Fonteinsnol 1898’. Ossenploegfoto door Theo Timmer gevonden in het Texelse Gemeentearchief. Luchtfoto’s augustus 1944 gemaakt door de Engelsen, op een schijfje gekregen van Leny Kikkert, die ze via het internet verkregen heeft. |