Meester Johan Gustaf Karel Muller

Deze was als onderwijzer begonnen aan de Koog, waar hij werkte van 1864 tot 1868. Vanaf zomer 1868 werkte hij in Oudeschild.

9 February 1868. Katrina en Sina en ik des middags bij [Dominee] Boetje aan de Waal gegeten met Meester Muller van de Koog (hij had in een half jaar geen vleesch geproefd).

30 November 1868. Des avonds Volksvoorlezing in de Kikkert.
[Doctor] Ensing deed de Voorlezing “Eenige raadgevingen ter bewaring der gezondheid”, dit stuk voldeed mij zeer goed. Meester Muller van ‘t Oude Schild las een stukje voor: “Vondel in de Burgemeesterskamer” (minder gepast). [Burgemeester] Loman droeg zeer goed voor eene novelle van Cremer “Twee betuwsche boeren op de Amsterdamsche Kermis”, daarna koraalgezang met orgelspel door de Koraalvereeniging (wat velen ook zeer best voldeed). Eindelijk droeg Meester Brouwer nog een versje voor van Brester “De gebroken schaats”. Te 10 ure het einde, de zaal zeer vol.

28 December 1868. Krans hier aan huis. Des avonds begon een verschrikkelijke storm.
Wij hadden Nutsvergadering in de Kikkert. Meester Muller Redevoering over de geschiedenis van ‘t Lager Onderwijs, met genoegen gehoord. Loman Bijdrage “De paradijsroos” van Van Lennep. Bruin “De zieke jongeling”.

15 February 1870. Gisteravond Nutsvergadering. Meester Muller deed de Redevoering over de Kweekschool voor Zeevaart te Amsterdam en Leiden die hij zeer aanbeveelt. Een aantal bijdragen van [Dominee] Bakels, van [gemeentesecretaris] Stikkel, genoeglijke zamenkomst.

16 Mei 1870. Krans bij Bakker. Dispuut tusschen [Dominee] Wassenaar en [Dominee] Van Vledder over het lezen van Meester Muller op de begrafenis van Dirk Vos te Oude Schild.

18 July 1870. Bakels en Fokel hier thee gedronken. Ik des avonds met hem naar de Nutsvergadering. Meester Muller als Afgevaardigde gekozen.

2 Augustus 1870. Des voormiddags Boetje en Samuel [Huizinga] met elkander naar ‘t Oude Schild, bij Meester Muller en Dominee Wassenaar.

12 September 1870. Des avonds Nutsvergadering. Verslag van Muller van de Algemeene Vergadering. [Dominee] Vrendenberg lid van ‘t Bestuur geworden.

6 February 1871. Krans bij mij. Vrendenberg, Wieringa en Bakels, Wassenaar en vrouw. Nutsvergadering. Bakels en Wassenaar en vrouw en Muller bij ons boterham gegeten.

17 July 1871. Des avonds naar de Nutsvergadering. Bakels tot afgevaardigde benoemd. Aldaar Wieringa, Bakels, Muller, Glijnis, zijn zwager De Vries uit Alkmaar, Loman, enz, 11 in getal.

17 December 1871. Des namiddags met Sina naar ‘t Oude Schild, Wassenaars verjaardag, aldaar meester Muller.

2 February 1872. De Heer Risselda van Sneek hier. Ik bragt hem naar ‘t Oude Schild. Ik dronk bij Wassenaar thee, Meester Muller aldaar. Met hem gesproken over ‘t schoolverzuim enz, waaromtrent hij mij zijne gedachten schriftelijk zou mededeelen.

5 Maart 1872. Des avonds extra vergadering van ‘t Nut. Bakels draagt het verslag voor op de vragen van ‘t Hoofdbestuur over de Arbeidersquaestie en vervolgens het ontwerpregelement over de Spaarbank. Beide stukken worden uitvoerig besproken en eindelijk goedgekeurd.
Wassenaar en vrouw en Meester Muller en [Dominee] Koekebakker hier boterham gegeten.

2 Augustus 1874. Zondag. Gepreekt te Oosterend. Terstond terug en te 1 ure doorgereden naar ‘t Oude Schild. Gepreekt voor Wassenaar, die nog op reis is.
Later bij Meester Muller thee gedronken. Gesprek over ‘t onderwijs op Texel. Hij beklaagt zich dat men geen aanmoediging schenkt aan het vormen van Kweekelingen. Hij verlangde van de Raad 100 gulden voor de Kweekeling en 25 gulden voor de opleiding. De Burgemeester verwees altijd naar de Raad, scheen zelf niets te durven.

3 November 1875. Bakels even hier, wij beiden naar de Nutsvergadering. Bespreking van Meester Muller van ’t Oude Schild om van Nutswege eene som te stellen waaruit (ter bevordering van getrouw schoolbezoek) jaarlijks premie op spaarbankboekjes van de getrouwen zullen worden gesteld. Tenslotte wordt daarvoor 25 gulden gesteld. Verslag van de Leesbibliotheek. [Meester] Troll als bestuurder gekozen. De overgang van de Gymnastieschool aan het Departement zal beproefd worden te verkrijgen van het Gemeentebestuur. Bakels deelt mede wat hij met den Heer Kerdijk heeft gesproken en gecorrespondeerd om hier eene voordragt te houden tot oprigting van een afdeling voor Volksonderwijs. Zoo dat hij in de volgende week eene Meeting zal beleggen om het publiek dienaangaande in te lichten.

10 December 1875. Nut, huishoudelijke vergadering. Ensing, Troll, [Dominee] Boonacker, Bakels, Loman en S. Keyser. Met de Spaarbank gaat het goed, vooral op de school van Meester Muller is daarvoor veel ambitie. Lange debatten tusschen Loman en Keyser, vooral over de staat van ’t onderwijs op Texel en de middelen tot verbetering. Keyser wil verhoogd schoolgeld, anders niet. Loman wil desnoods subsidie vragen. 1100 kinderen gaan [naar] school, kosten omstreeks 10.000 gulden dus elk kind ongeveer 9 gulden. Slechts 1500 gulden wordt aan schoolgeld ontvangen (à 4,80 het volle geld) dus ongeveer driekwart van de kinderen betalen het volle geld niet, of betalen niets.

16 Mei 1876. Bij [hervormde dominee] Post Meester Muller aangetroffen. Post verhaalde mij vroeger, dat er sprake was van de uitgave van een Texelsch Weekblad door W. Mets en Meester Muller. Wij bespraken de groote bezwaren daaraan verbonden. Post had niet willen belooven dat hij er veel aan zou medewerken.

26 Maart 1877. Schoone dag. Bij C. Duinker en J. van Grouw, die hun jongste kind verloren hadden. Aldaar Paulus Duinker en Jakob Koning en Meester Muller.

28 April 1877. Bij Meester Muller vertoefd tot 6 uur [wachtend op de boot], op zijn bovenkamer (vervolgens school bezien, kaarten enz. Hij wist blijkbaar niet waar Montenegro lag) vanwaar ik een vrij gezigt had op de zee.

4 Maart 1878. Des avonds Katrina met Bakels en Boonacker naar de vergadering van de Protestantenbond, waar Meester Muller de stelling verdedigde dat de Theologie dikwijls zeer nadeelig had gewerkt op de bevordering van Godsdienstig leven, wijl daarbij meer gehecht werd aan het begrip dan aan de daad.

3 Juny 1876. Ook ontving ik een proefnummer van de Texelsche Courant.

8 Juny 1878. Zeer schoone warme dag. Tegen den avond Doctor Ensing hier om te vragen om berigten over Dirk. Zijn plan om met Bakels op reis te gaan heeft hij thans opgegeven. Hij gaat nu eerlang naar de Vergadering te Dordrecht. Op de terugreis zal hij, met Meester Muller, Dominee Post bezoeken. Hij roemt zeer het karakter van Meester Muller, sedert hij meer intiem met hem is geworden en weet hoe hij heeft moeten worstelen om zich tot zijne tegenwoordige hoogte te verheffen.

2 July 1878. Des voormiddags Van Eerde hier. Hij wenschte den op ‘t Oude Schild beroepen predikant van Nieuwe Vennep te ontmoeten. Deze was met Meester Muller op een rijtoer naar Oosterend en de Waal, waar Boonacker en Bakels genoeglijk met hem kennis maakten.

8 April 1879. Des namiddags met Katrina naar ’t Oude Schild gewandeld. Thee gedronken bij C. Duinker en Jannetje van Grouw.
Over Dominee Boon sprak Duinker zeer ongunstig. Hij was nu in de kost bij Meester Muller. Hij kwam nergens. Zijn preeken boeiden niet. Hij kende zijne leerlingen niet. Men beklaagde zich dat de goede pogingen van Post tot vooruitgang alzoo geheel verijdeld werden.

25 April 1879. Des avonds bezoek van Dominee Boon van Oude Schild ( de eerste maal) met zijn broeder, handelsreiziger te Groningen en Meester Muller. Zij bleven hier tot 11 uur. De beide Boons houden veel van muzijk. Veel gesprek over Groningen.
Met Meester Muller over zijne krant. Hij redigeert ook de Sliedrechtse Courant.
Hij doet het werk voor de Texelsche Courant in 1 avond. Hij put vele anecdotes uit een Hollandsche Courant die te New York wordt uitgegeven.
Muller zeide nu dat hij nog liever [Dominee] Gelderman hoorde dan Van Eerde. Zijn meeste zinnen liepen niet rond. Ook mengde hij Orthodoxe en Moderne begrippen wonderlijk door elkaar.

7 Mei 1879. Te half 1 gewandeld naar Oude Schild (door Katrina begeleid tot Brakesteijn) ter begrafenis van Neeltje Jans List, vrouw van Aldert Hillenius in de Kerkesteeg. Door het verschil der klokken kwam ik te laat, zoodat men op mij gewacht had en ik terstond bij aankomst aan het woord moest. Dominee Boon en Meester Muller onder de aanwezigen. Met dezen wandelde ik van ‘t eind van ‘t dorp terug en keerde in bij Gerrit Kuiper.
Sijbrand van der Sterre gaat op aanbeveling van Meester Muller vannamiddag naar Amsterdam om welligt te worden aangenomen als scheepsjongen om de reis met de Willem Barentsz naar de Noordpool mede te maken. Hij wordt in die qualiteit zeer hoog geprezen.
[Eerste Nederlandse Noordpoolexpeditie, met o.a. Max Weber. Vogels daar verzameld in collectie van Zoölogisch Museum Amsterdam].

Meester Muller schreef alleraardigste kerstnovelles.

Terug naar de vorige bladzij