Klaas Maas

Klaas

Kaart van 1873, hier was aan de duinrand het huisje van de ouders van Klaas Maas.
Zijn moeder woonde daar tot haar dood in 1880.

Klaas Maas en Aaltje van Heerwaarden waren de ouders van tante Riek. Zij woonden vanaf ±1882 op de Westermient, aan de rand van het Houten Bakje met uitzicht op de Oude Bleekerij, in het huisje dat later Windy Ridge zou worden genoemd.
Klaas was een van de vijf zonen van Dirk Maas en Cornelia Lely, Hendrik, Willem, Jan, Klaas en Pieter. Jan was de vader van Dirk en Aagje Maas, maar hij overleed al in 1892, waardoor de kinderen Maas geen grootvader hadden. Hun oudoom trad als zodanig op.
De band tussen beide gezinnen was sterk, zoals ook later bleek toen Riek Klaas Maas hulp nodig had (zie hoofdstuk Willem Maas).

Klaas en Aaltje
Klaas Maas (1848-1929) geboren Everstekoog, overleden Mient (Windy Ridge)
Vader Dirk Hendriksz Maas (1819-1865) Moeder Cornelisje Lely (1815-1880)

Geboren om 11.00u; aangifte geboorte op 2 okt 1848 door de vader; getuigen bij de aangifte: Dirk Tanis, 46 jaar, boer, wonende in Eierland en Jan Schagen, 38 jaar, gerechtsdienaar, wonende in Den Burg
Overleden om 02.30u; aangifte overlijden op 30 april 1929 door Lourens Halsema, 48 jaar, landarbeider en Hendrik Maas, 49 jaar, groentenhandelaar; beide wonende op Texel

Getrouwd op 6 juni 1878 met Aaltje van Heerwaarden (1853-1932) geboren aan de Mient (Catharinahoeve), gestorven op de Westermient (Windy Ridge)

Aaltje was de oudste dochter van Hendrik van Heerwaarden en Jannetje Jacobs Hin van de Catharinahoeve, later van het Langebosch.
Zij is overleden om 07.30u; aangifte overlijden op 5 nov 1932 door Lourens Halsema, 52 jaar, landarbeider, schoonzoon van de overledene en Hendrik Maas, 53 jaar, groentehandelaar; beide wonende op Texel

Aaltjes broer Jacob was in 1882 getrouwd met Jannetje Willems Bakker. Zij volgden hun vader op op het Langebosch. Zuster Antje trouwde in 1876 met Arie Jansz Zijm. De jongste, Naatje (1861-1892) trouwde in 1882 met Maarten Pietersz Reij.

Kinderen van Klaas en Aaltje
Jannetje, Dirk, Jannetje, Cornelia, tweeling Hendrik en NN, Hendrik, Willem, Hendrika. Anna Maria en Willem
Volwassen werden: Dirk, Jannetje, Cornelia, Hendrik, Hendrika en Willem

Klaas

Klaas Maas

Klaas

Aaltje van Heerwaarden


Waar woonden zij?
Klaas en Aaltje woonden volgens de Alfabetlijst op nummer 95, maar waar was dat?
Op 93 woonde Marten van der Vliet bij de Ruigedijk, en op 96 Klaas van der Werf, dat was in het Mienterglop of Koogerveld.
Nicht Trijntje Maas was met Klaas van der Werf getrouwd. Broer Hendrik Maas woonde ook ergens in die buurt. Niet helemaal onder vreemden dus, maar het was wel erg ver van de Westermient.
De bewonerslijst voor het Dienstbodengeld zette hen in 1879 op nummer 85, tussen 84 onbewoond en 86 Pieter Fransz Koorn. Deze laatste woonde na zijn huwelijk in 1878 op de Betwiste Rust (Kapberg), waar hij tot de dood van zijn vrouw Trijntje Jans List in 1914 bleef wonen. Dat zou betekenen dat nummer 85 Hoog Koog is- andere huizen waren er toen niet. Dat plaatsje was eigendom van Gerrit Schrama, getrouwd met Hendrikje van Heerwaarden, die toen zelf op de Catharinahoeve woonde. Schrama zou Hoog Koog hebben laten bouwen, zijn zoon Jacob woonde er van 1875 tot 1878. Het werd daarna verhuurd, maar in 1882 door Meijert Willemsz Bakker gekocht. Die bleef echter nog tot 1889 op Martinushoeve wonen. Waarom eigenlijk?
Klaas en Aaltje konden verhuizen naar Hoog Koog, nadat Jacob Schrama er weg was in 1878. Dat was een stuk dichterbij het Botgras dan het Koogerveld, maar toch niet meteen om de hoek bij Cornelia, niet dichtbij genoeg als er een zieke moeder intensief dagelijks verzorgd moet worden. Dat het niet goed ging met de oude Cornelia Lely valt op te maken uit de ‘dienstbode’ die zij in 1879 had. Dat was Naatje van Heerwaarden, de jongste zus van Aaltje.

Klaas

Op de Domeinkaart staan de huizen aan de Rozendijk getekend, rechts de boerderij Ruimzicht van Veeger, naar links Catharinahoeve en de Worsteltent. Hoog Koog lijkt veel kleiner dan het nu is.

Klaas en Aaltje kwamen op Windy Ridge
nadat Meijert Bakker op Hoog Koog kwam 1882 (BB: 1886).
Broer Pieter had het stenen huisje ‘Windy Ridge’ laten bouwen en later voor zichzelf een ander huisje in het Gerritsland (een voorloper van de ‘Bonte Koe’ van de familie Witte) zodat Klaas en zijn gezin naar Windy Ridge konden gaan. Daar woonden ze tot hun dood, met hun grote gezin in dat kleine huisje.

Naar school in De Koog

Klaas

Op de onderste rij zit Riek, tweede van links. Ze is nog geen 12 jaar, zodat de foto omstreeks 1900 moet zijn gemaakt.

Tiptopjes en overzicht van de levens van de kinderen van Klaas en Aaltje

Jannetje Maas
(1879-1881) geboren in het Gerritsland, gestorven aan De Koog.
Zij is overleden om 16.00u; aangifte overlijden op op 5 feb 1881 door de vader en Cornelis Witte, 43 jaar, winkelier; beide wonende op Texel

Klaas

Dirk (1880-1950) Gerritsland, was ‘mal’. Hij is lang thuis blijven wonen, tot het echt niet meer ging. Tenslotte is hij in een Gesticht in Apeldoorn ondergebracht.
Hij is overleden om 20.50u; extract overlijdensregister Apeldoorn dd 11 juli 1950

Jopie Maas: Malle Dirk werd altijd getreiterd, door iedereen. Haar broers stonden ’s avonds met z’n allen te spitten op een rij, die spitten hem wel eens onder.
Dirk moest nog helemaal door ’t bos, gingen ze op de fiets voor hem uit, rare geluiden maken op zijn route. Genant.
Stond voor de kerk, kreeg centen. Kaarten.
Dirk had een mes, stak in boom. Had best zichzelf kunnen steken, maar dat is nooit gebeurd.
Cor Maas: Malle Dirk treiteren. De broers waren aan het spitten en lokten Dirk in de val. Omlopen en dan joeg hij ze weg. Voor zover hij niet gek was werd hij het wel gemaakt.
Gerard Witte: Achter tuinwal blaffen als een hond om Malle Dirk (Klaasz Maas) bang te maken.

Malle Dirk begon al een maand van tevoren: “Ik ben gauw jarig krijg ik een kaart?” en later liet hij die kaarten aan iedereen zien.

Jannetje (1881-1973) Gerritsland, getrouwd in 1905 met Lourens Bernardusz Halsema (1880-1936)
Bij haar ondertrouw is zij afkomstig van De Mient.
Hij is overleden om 07.30u; aangifte overlijden op 22 feb 1936 door Frederik Halsema, 63 jaar, landarbeider, wonende op Texel
Pleegzoon Johannes Halsema (1929-1965) gestorven in Heiloo.

Jaap Zijm: Memmie (Jannie Klaas Maas) had een strandtent voor de oorlog. Zwarte jurk met wit schort, netjes.
Jannie hei je nog wat te ete? Dan vroeg ze: Is het voor de vreet of is het voor de snaai?
Voor het eerste had ze een gevulde koek, voor het tweede een korstje of blauwe reep.
Haar aangenomen zoon Hans is jong gestorven. Naar de Burg naar de kerk, daarna borreltje in de Oranjeboom bij Pen op de Groeneplaats bij de bus. Jannie een conjakkie, twee keer.

Marie Halsema, getrouwd met Piet Verijzer:
Tante Jannie Maas getrouwd met Louw Halsema (broer van vader). Die hadden een pleegkind Hans, zoon van Co Smit en Johannes Halsema. Hans kon vloeiend Engels praten, was toch wat raar. Zijn vader had buikvliesontsteking tijdens de zwangerschap van zijn vrouw (in die tijd mocht een zwangere vrouw geen zieke of dooie zien, dat was slecht voor het kind).
De vrouw mocht niet mee naar de begrafenis en bleek bij thuiskomst van de familie stapelgek te zijn, had alles stukgegooid. Ze ging naar een inrichting.
Het kind is in Castricum geboren, kon niet daar bij zijn moeder blijven, ging naar Louw en Jannie, die hadden geen kinderen en waren er wel blij mee. De moeder bleef jaren in Castricum tot Hans ongeveer 14 jaar was. Geprobeerd of ze in een huis in Den Burg kon wonen met haar eigen kind, maar dat ging niet. Hans ging terug naar Louw en Janny. Met 43 jaar werd hij ziek, ging naar Heiloo, is daar gestorven.

Louw Halsema moest aan een breuk worden geopereerd. Koudvuur. Marie kwam daar in die dagen, Louw lag zo mooi te fluiten, maar dat bleek juist heel erg, koorts van koudvuur, hij lag op sterven. Toen hij bediend was, was Jannie een ander mens, blij. “Gelukkig, Louw is behouden”.
Marie was gaan kijken naar de opgebaarde Louw, alles was donker in de kamer, alleen 6 kaarsen aan hoofd, voeten en zijkanten van de kist. Op zijn ogen lagen 2 halve stuivers. Ze was ervan verschoten. Jan Maas zei nog, zal ik je naar Piet (Verijzer) brengen? Maar dat wou ze niet. Achteraf had ze spijt, want fietsend door het donker ging haar licht uit en zag ze ome Louw. Spookervaring, nu 55 jaar geleden.
Bij de begrafenis van ome Louw was alles wit, dat was uniek. Twee paarden, ook de pluimen wit. Indrukwekkend.
Hoe kwam die koorts? Vuil? Tante Jannie was misselijk schoon. Ze woonden in het witte huis naast de Hervormde kerk (nu Arie Mosk). Jannie is daar nog een hele tijd blijven wonen. Later in kerkewoning in de Kamerstraat, naast Jantie Maas. Twee Mazen naast elkaar.

Tante Jannie Maas heeft aan Sint Jan een lift geschonken- ze had geen directe erfgenamen meer. “Hier hebben we allemaal wat aan”.

Cornelia (1883-1916) Westen, getrouwd in 1905 met Gerrit Smit (1878-1918)
Zij is overleden om 23.30u; aangifte overlijden op 13 apr 1916 door haar echtgenoot en Jacob Witte, 46 jaar, koster; beide wonende op Texel
Bij haar ondertrouw is zij afkomstig van De Mient.
Beiden overleden op Molenbuurt
Kinderen Marijtje, NN, Reijer Nicolaas (1910-1981), Alida Maria (1912-1945), Nicolaas en NN. Alleen Reijer en Alida werden volwassen, de anderen stierven bij of vlak na de geboorte.

Jannie en Cornelia trouwden op dezelfde dag, 12 mei 1905.

Tweeling in 1884: Hendrik (geboren op 28 oktober en gestorven 4 november aan de Westen) en NN (geboren en gestorven op 28 oktober).
Hendrik is geboren om 09.00u; aangifte geboorte op 28 okt 1884 door de vader; getuigen bij de aangifte: Simon Smit, 53 jaar, schoenmaker en Jan Roeper, 44 jaar, barbier; beide wonende op Texel
Hij is overleden om 17.00u; aangifte overlijden op 5 nov 1884 door de vader en Johannes Gerardus Moojen, 53 jaar, bode; beide wonende op Texel

NN is levenloos geboren om 21.30u; aangifte overlijden op 29 okt 1884 door de vader en Simon Cornelisz Smit, 52 jaar, schoenmaker; beide wonende op Texel

Klaas

Hendrik (1885-1928) Westen, is gestorven aan diabetes.
Hij is overleden om 03.00u; aangifte overlijden op 14 mrt 1928 door de vader en Reijer Pieter Cornelis Zunderdorp, 50 jaar, landarbeider; beide wonende op Texel

Willem (1888-1889) geboren en gestorven Westermient.
Hij is overleden om 06.00u; aangifte overlijden op 9 juli 1889 door de vader en Cornelis Mets, 44 jaar, schipper; beide wonende op Texel

Klaas

Hendrika (1889-1969), Westermient, was op het laatst alleen over gebleven met Malle Dirk, die ze niet goed aankon. Ze kwam in 1932, na de dood van haar moeder, op Zandvrucht vragen of niet een van de jongens bij haar wilde komen wonen en zo is Willem een paar maanden later met haar getrouwd (zie hoofdstuk over Willem Maas).

Anna Maria (1891-1892) Westermient
Zij is overleden om 22.00u; aangifte overlijden op 26 juni 1892 door de vader en Johannes Gerardus Moojen, 61 jaar, bode; beide wonende op Texel

Klaas

Willem (1895-1918) Westermient, was in de Eerste Wereldoorlog gemobiliseerd in Tilburg. Hij is daar gestorven aan de Spaanse Griep.

Klaas

Willem als plantersjongen

Over de Spaanse griep (waar Willem Klaasz Maas aan gestorven is)
Een andere vijand had bezit van het land genomen en zwaaide de zeis van den Dood. Bij tientallen, bij honderdtallen vielen zij, oude menschen, jonge menschen, kinderen! Huishoudens werden uit elkaar gerukt, geluk werd verwoest, toekomsten werden weggevaagd. Het was de Spaansche griep, die vreselijk huishield.
Uit Ons Huus door H.P. en Marg. van den Aardweg-Blinxma uitg. West Friesland Hoorn 1940


HUISJE OP DE HEI

Klaas

Zo stond het huisje aan de duinen, er omheen een verzameling hokken en schuurtjes. Links achter de houten schuur het toiletgebouw, zie de foto hieronder, met de meisjes van Zeeman.

Klaas

Klaas

Het huis had nog geen naam, althans niet Windy Ridge.

Dirk Maas: Aaltjepeet. Aaltje van Heerwaarden zat op stoel bij raam Windy Ridge, met herenhorloge voor zich om te zien hoe laat het was. Reuma. Zat met reumahanden wat te sokken stoppen. Weet niet anders dan dat dat ouwe mens zo zat. Ruitje op ooghoogte was bobbelglas. Werd niet vervangen.
Eens per week kwam auto van de eierveiling. Dirk met een van de broers van Zandvrucht was daar: Wat leuk dat Aaltjepeet dat nog ziet, een auto voor de eiers.
Ze is met paard en wagen begraven.

WERK

Behalve het werk op de eigen bedoening en voor de boer werkte de familie Maas ook voor Staatsbosbeheer. Ze staan op de foto’s van het ploegen met ossen in 1806.

Klaas

Links Hendrik Klaasz Maas, daarnaast zijn vader, hieronder rechts Klaas, midden Hendrik

Klaas

Boswachter Min, planters en plantjongens rond 1908, de tweede jongen van rechts is Willem Maas

Klaas

Bosarbeiders op de foto, ze zitten op de helling van de Richelweg. Vooraan Piet Visser, Klaas Maas en Cornelis Bakker.

Klaas


Herinneringen
Cor Bakker: Ouwe Klaas Maas- als jongen kwam ik daar vaak.
Wonderlijke uitspraken. Werkte in de zomer nog bij de Staat toen hij al 80 was. Zei “nies” ipv niets of niks.
Wat voor werk? Wieden in de kwekerij, met Bertus van De Koog, Jaap Kok.
De Staat was ingeschakeld bij de voorziening van levensmiddelen. Bij de Rovershut werden citroenbonen gezaaid, Klaas Maas trok de voor en Cor deed de boontjes erin.

Duw Bakker: Pilowse aap, een soort anorak of kiel, kon niet gewassen worden, stond stijf van de hars. Uitspraak Klaas Maas: “Ik zoek spaanders in de slip van me aap”.

Piet Kikkert: Ouwe Klaas Maas ging mee aardappels zoeken bij Vredestein. Met Dirk, of met Hein?

Ricus Maas: Ricus ging veel te gast bij ome Klaas, die ging sundags naar de kerk, Ricus ging mee terug. Alles lopend. Ook wel bij ome Piet.
Hendrik, Dirk, Riek, Janny van Louw (Hansie in huis). Moeder Smit wou niks van hem weten (zus van 3 gebroeders Smit). “Hij stoort wel, maar hij geeft niet” zei Jannie.

Jaap Schrama: Klaas Maas werd begraven met de bakwagen. Moeder heeft daar opgepast.

Willem Visser: Klaas Maas zei: Ik werd vannacht wakker, toen sloeg de klok 8 uur- hij ging bij zonsondergang naar bed.
Planten op de Prinsenkoog, achter de Grave, nu Kraaienlaan. Ouwe Klaas Maas zei: “Zet er maar twie in ien gaatje, ze gane toch kapot”.

Jaap Zijm: Ome Kees, broer van moeder, ging met de mannen mee naar de Staat te werk.
“Knelis een kwartje als je het knoppie van de pet van Klaas Maas afbijt” zeiden ze.
Dat deed hij zeker want een kwartje was veel geld.

Hannes van Heerwaarden: Aaltje van Heerwaarden x Klaas Maas was tante van zijn vader.

Corrie Zijm: Cornelis, broer van vader ging met tante en kinderwagen wandelden naar Klaas Maas. Jannetje van Heerwaarden x Sieme Zijm. Klaas x Aaltje van Heerwaarden.

Piet Maas: Ome Klaas zat bij het bidden in de kerk altijd HARD te fluisteren.
Ome Klaas melkte liever niet zijn koe op zondag. Hij zei: “Ik vermoed dat dat niet mag”.

Eenvoudig leven
Hok. Tuinwal om stuk land heen. Gertenbachshok. Woutershok.
Stropen, akker, geiten, eieren enz. Leefden daar niet eens zo slecht.
Natuurmensen, met donker naar bed en met licht weer op.
Boerderij van Witte (Martje) was het dichtst bij het huis van ome Klaas.
Bloemwijk, Huisje Kok, In Gerritsland Bloem en Bosch, Halsema, ome Piet Maas.

ROND HET HUIS

Klaas

Klaas

Klaas

Malle Dirk met hond, hieronder in Den Burg

Klaas


Terug naar de vorige bladzij