Ze woonden op Rozenhout bij de Hoogeberg, na 1 mei 1941 aan de Duinweg op Isola bella.
Piet schreef het internationale nieuws op dat hij op de radio hoorde en in de krant las. Soms deed de eigen radio het niet, dan luisterde hij bij anderen, zoals T. Hermes, Tante Marie, en Huijsman. Wat hij niet zelf meemaakte staat schuingedrukt.

19-8-1939. Z. Wanneer loopt de mobilisatie ten einde? Dit duurt nu al van Paschen af (10 April).

23-8-1939. W. Inhoud v/h pact Berlijn. Rome: 1 niet aanvallen 2 neutraal als de andere partij aangevallen wordt 3 voorbehouding van opzeggingsrecht v/h pact, indien een partij een derde mogendheid aanvalt. Von Ribbentrop op weg naar Moskou (buitenl. zaken). Oslo ministers te Brussel. Bespreking van Vredesbehoud, onafhankelijkheid, gematigdheid. Nadert de vrijstaat Danzig zijn einde? Britse diplomatie weer achter de Duitse. Londen vergroot zijn paraatheid. In Frankrijk nieuwe defensiemaatregelen van Daladier. Alle kleinverloven in Nederland ingetrokken. Koning Leopold sprak een vredesrede uit voor de radio. Overal spanning.

24-8-1939. D. De hele dag in spanning voor de internationale toestand. Londen stelt op de voorgrond de steun aan Polen. Niettemin zal Duitsland niet afzien van de behartiging van vitale, nationale belangen (verklaard tijdens een kort bezoek van den Britsen ambassadeur Sir Neville Henderson aan Hitler). Zeven staatshoofden manen tot vrede (Oslo conferentie te Brussel) nl. (volgens rede van Leopold) van Denemarken, Finland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Zweden en België. Overal worden voorzorgsmaatregelen getroffen. In Engeland een uitvoerverbod uitgevaardigd. Britse oorlogsschepen in Skagerak. Rede van Lord Halifax vanavond voor de radio, in Gibraltar alle defensiemaatregelen genomen.
In Frankrijk voltooiing van militaire maatregelen. Langdurig onderhoud tussen Von Ribbentrop en den Sovjet-premier Molotov. Boliviaans president Busch door revolutionair gedood. Chamberlain: “Geweld wordt met geweld gekeerd”.
Oorlogsrisicopremies sterk verhoogd. Alle militairen in Nederland weer opgeroepen (met oranje lastgeving in het zakboekje).

25-8-1939. V. Nog meer soldaten opgeroepen. Hitler heeft onderhoud verzocht met Nevil Henderson. Nog niets bekend. Uitvoerverbod uitgevaardigd in Nederland. De rede van Leopold ondervindt aller sympathie. Vredesboodschap van Rooseveldt naar Italië. In dank aangenomen door den koning. Oslo premiers weer terug naar hun landen. Radio rede van Daladier. Algemene toestand kon ernstiger zijn.

26-8-1939. Z. Politieke toestand: Japan wordt Engeland welgezind. Dat is niet gek. Alle ambassades in Polen in verwarring. Archieven worden verbrand. Overvolle treinen het land uit. Italië staat aan de kant van Hitler. Zwitserse grenzen worden door de Duitsers uitdrukkelijk geëerbiedigd. Duitse journalisten uit Londen vertrokken. Boodschap voor Hitler, met Henderson meegegeven, zal worden behandeld.

27-8-1939. Z.’s Middags met Ben naar de Mok, die door prikkeldraad versperd was.

28-8-1939. M. Plotseling om 1 uur algemene mobilisatie. Morgen alle paarden voor de keuring bij Sonnevanck. Vermoedelijk 80 stuks goedgekeurd. Alle auto’s worden gerequireerd. Rede van de koningin. Geruststellend. Vanaf de lichting 1924 iedereen morgen in dienst. Alle vervoersmiddelen uitsluitend voor de militairen. Stemming niet direct gedrukt. Heftige discussies in den Burg.
Aan de dijk in de zeldzame maannacht. In de verte weerlicht. Scherp contrast met de politieke troebelen. Vóór de bekendmaking van de eisen van Hitler, Engeland gesteld, eerst vergadering in het Lager- en Hogerhuis. Nederlands integriteit door Duitsland geëerbiedigd. Hitler schreef brieven aan Daladier “teruggaaf van Danzig en Corridor, de huidige Poolse staat is een onmogelijkheid”. Voedselcommissarissen benoemd.

29-8-1939. D. ’s Morgens grote paardenkeuring tot 5 uur ’s middags. Noch van Klaver, noch van Swama paarden goedgekeurd. Rosa van Jan Kikkert wel.
Den gehelen dag door berichten opgevangen. Hamsterverbod ingevoerd. Uitbreiding van het uitvoerverbod. Alle vervoermiddelen tot 3 uur n.m. voor de militairen. Rede van Chamberlain in het Lagerhuis. Niet veel wijzer geworden. Hitler nog steeds de Corridor en Danzig. Voortdurend conferenties. Het woord ‘oorlog’ is niet van de radio. ‘Vraag en aanbod’ kwartier over alles de oorlog betreffende, voor de A.V.R.O.
Italië begint nu pas voorbereidingen. Engeland helemaal klaar voor een oorlog. Slechts 80 van de ± 800 paarden gerequireerd. Nog steeds is de kans op vrede niet verkeken.

30-8-1939. W. Hoopvolle berichten: Duitse volk wordt onrustig en ontevreden. Op broodkaarten niets te krijgen. Wanneer zal de oplossing brengende Duitse revolutie komen?

31-8-1939. D. Verjaardag van de koningin (niet gevierd. Naar de radio geluisterd. Nog steeds onderhandelingen tussen Berlijn en Londen. Het staatshoofd van Danzig, Forster, steeds bij Hitler. Het Vaticaan werkt voor het behoud van de vrede. Volgens de radio mobiliseert Engeland voor een groot deel de vloot (en het leger). Toestand zeer critiek. Vannacht komen 700 soldaten op Texel. Vrouwen kinderen grijsaards e.a. worden op andere plaatsen uit de steden in Engeland ondergebracht. Ook in Engeland hamsterverbod. Oslo-staten niets dan vredelievend streven.

1-9-1939. V. Soldaten en paarden op Texel aangekomen. Casino en Oranjeboom enz. tot slaapgelegenheid gepromoveerd. Op de Groeneplaats staan keukens. Vanmorgen heeft Duitsland de eerste aanval gedaan op Gdynia en een vliegveld in Polen. Zeven Duitse vliegtuigen neergehaald? Felle reden van Hitler, waarin hij de volmaakte mens voorstelt. Frankrijk en Zwitserland algeheel gemobiliseerd. De eerste distributiekaarten uitgereikt. Verschillende bekeuringen wegens hamsteren (de elite v/d. Burg). Stemming gedrukt. Hitler noemde als zijn opvolger Goering.

2-9-1939. Z. Gekaart en in den Burg de drukte gadegeslagen. De Duitsers hebben de Poolse linie nog niet kunnen verbreken. Vele grensplaatsen gebombardeerd. Nu al 33 Duitse vliegtuigen neergehaald, 500 krijgsgevangenen. 17 tanks gepakt. Engeland zal aanvallen wanneer Duitsland zijn troepen niet doet terugtrekken. (nog geen antwoord) De Duitsers storen alle Engelse en Franse radiostations. Geen aanhoren, een soort aetheroorlog. Huizen ook al onduidelijk.

3-9-1939. Z. Geen bioscoop door de bezetting der soldaten. Om elf uur liep het termijn van antwoord aan Engeland van Hitler af. Geen antwoord, dus Engeland in staat van oorlog.
's Middags veel vliegtuigen over de Noordzee. Onderzoek van Ned. Oorlogsschepen op de Noordzee te zien v/h strand. Om 5 uur Frankrijk om dezelfde redenen als Engeland in staat van oorlog. Engeland zal geen burgeroorlog voeren, dus gebouwen enz. zoveel mogelijk sparen. Grote verontwaardiging over het bombarderen van klooster en heilig dorp in Polen. Amerika blijft neutraal. Het Duitse volk nog steeds onkundig van de huidige ommekeer. Italië houdt zich steeds uitdrukkelijk onzijdig.

4-9-1939. M. Vannacht vliegtuigen boven verschillende plaatsen gehoord, ook boven Texel. Pamfletten gestrooid, die de Duitsers over de ware toestand inlichtten. Athenia, passagiersboot met Canadians en Americans (1400 p.) zonder waarschuwing bij de Hebriden getorpedeerd. Behalve door de ontploffing niemand dood. Werk van Hitler, al wordt het ontkend. Nog steeds vliegtuigen boven de Noordzee. Aan het Westelijk front zal Hitler niet het eerste schot lossen, zegt hij. Polen biedt taai weerstand. Gisteren in het Lagerhuis, Greenwood, Churchill e.a. weg met het nationaal-socialisme en voor goed. Japan behoudt zijn neutraliteit. Officieus bericht over inbeslagname van de “Bremen”.

5-9-1939. D. Gisteravond 7 uur een Duits vliegtuig over Texel. Vannacht ook vliegtuigen gehoord. Pamfletten in Duitsland direct moeten inleveren. Duitse en Poolse berichten beweren voortdurend het tegengestelde. Duitsers over de Weichsel, Polen uit Silezië.

6-9-1939. W.’s Avonds naar Den Burg over de politiek gekletst. Weinig nieuws over de toestand. Frankrijk wordt bijna niet genoemd. Sinds gisteren gevechten aan de Moesel. In Bergen een Duits toestel neergehaald? De ondergang der Athenia houdt de gemoederen nog bezig. Vijf Engelse bommen op Esbjerg bij vergissing.

7-9-1939. D. Zuid Afrika verklaart Duitsland ook de oorlog. Duitsers binnen een uur 15000 krijgsgevangenen, buitengewoon veel materiaal in bezit genomen. Warschau wordt voortdurend gebombardeerd.

8-9-1939. V. Ned. mijnenveger bij Terschelling in de lucht gevlogen. Van de 51 manschappen vonden 29 de dood. Verslagenheid. Duitse versterkingen naar het Westelijk front bij Frankrijk. Grootste deel van het Duitse leger verder aan het Oostfront. In Parijs en London alarm gisternacht, doch geen bombardementen. Duitsland geheel in duisternis gehuld. Zeer veel huwelijken gesloten. Bij de terugtocht der Polen veel bruggen vernield.

9-9-1939. Z. 's Avonds gekaart en over de politiek gepraat. Dertig slachtoffers der van Ewijck. Hulde betoon der koningin op het havenplein. Duitsers melden troepen te Warschau. Opgewekte sfeer onder de soldaten. Rust beangstigend aan Siegfried en Maginot-linie. Biljettenregen op Duitsland. Aldaar het loonpeil verlaagd.

10-9-1939. Z. Met Ben loopgraven in het park bekeken. Volgens Ben gisteren achtervolging van Engelse jager door Hollandse G.1. Veel verwoestingen in Polen. Hoe lang duurt de oorlog? Als het N. Soc. weg moet, kan het nog wel een eeuw duren. De laatste oorlog? Of is een oorlog om overbevolking te voorkomen? Het aantal dieren wordt op peil gehouden maar het aantal mensen zonder oorlog niet.

11-9-1939. M. 4 uur lange rede van Goering voor de radio. Knijpt hij zich voor Engeland enz. Engeland rekent op een 3-jarige oorlog. Kans dat de boot 's avonds niet meer vaart.

12-9-1939. D. Twee losgeslagen mijnen op het Marsdiep. Verre van prettig (na de stormwind). Mijn voet nog pijnlijker. Duitsland maakt gebruik van een geweldig modern afweergeschut (30 cm kanonnen) die 20 km verschieten.

13-9-1939. W. Het Duitse volk leeft tussen hoop en vrees over een wereldoorlog. Grote onzekerheid en daardoor ongeruste, zwijgzame gemoederen. Dogger loopt nog met gebogen hoofd omdat Piet in dienst is. Duitse vliegers op Schiphol geland en geïnterneerd? Liever geïnterneerd dan in Duitsland is hun keuze. Warschau's leven weer vrij kalm.

14-9-1939. D. Aangezien de laatste boot niet meer vaart met het oog op mijnengevaar, zal ik wel over moeten blijven [in Den Helder na de studiedag]. Hoe?

15-9-1939. V. Bioscoopzaal ontruimd. Schitterende avond met zoeklichten. 15 mijnen aangespoeld waarvan bijna tien onschadelijk gemaakt. In West-Duitsland klaagt men, maar klaagt niet aan. Polen's kracht is bewegelijkheid, geen sterke fortificaties. Nederlands vliegtuig bij Ameland neergeschoten. Brits-Duitse afspraak: geen bacteriën- of gasoorlog. Spoedig komen de korte verloven.

16-9-1939. Z. Texel in de toekomst garnizoensplaats? Kanonnen achter Den Hoorn. Moskou en Tokio leggen de strijdbijl neer. Vader heeft mijn belastingplaatje verloren. Eerste soldaten met verlof, 4 dagen per maand.

17-9-1939. Z. Rusland valt Polen binnen om z.g. De Witrussen in Polen te beschermen (op Russische manier dan zeker) Niet onmogelijk dat Italië zich nu geheel onzijdig houdt. Maar Turkeije?

18-9-1939. M. Mijn in zee. Met alle oude bekenden (en Nan Huisman die in Huisduinen ligt) met de boot mee. Zeer veel volk bij het monument “Voor hen die vielen” waar kransen gelegd waren. Arie Lap, Herman Keijzer, Hans, Max, Henk Mulder, Henk en Gerrit Broekman e.a., verdraaid leuk. Wim is ook in Den Helder in dienst, terwijl Ben naar de suikerschool in Amsterdam is. Noors schip op vier mijnen, 17 slachtoffers. Duits schip in Casa blanca naar omhoog [tekening]. 100 doden. Polen bijna geheel bezet.

19-9-1939. D. Vandaag de Staten-Generaal geopend. Ernstige troonrede v/d koningin. Prinses Juliana en Bernhard ook aanwezig. De musicus en dirigent Cornelis Dopper overleden. Het vliegtuig-moederschip “Courageous” getorpedeerd. Poolse regering uitgeweken naar Roemenië Aanval op Warschau hervat. Nog steeds twijfel omtrent de “Bremen”. Over de krijgs verrichtingen weinig nieuws. Rusland ondervindt betrekkelijk weinig weerstand.

20-9-1939. W.. Niets van de koningin gezien. De kotters varen weer ondanks het mijnengevaar. Tussen de 150000 en 300000 Poolse doden (slachtvee).

21-9-1939. D. Zeelieden stakingen van gisteren weer voorbij. Engeland's doel nog steeds ongewijzigd. Hevige slag om Oxhölt geëindigd. Warschau nog steeds in actie. Duitse speciale rechtbanken straffen streng. Mensen met lichtende plaatjes.

22-9-1939. De toestand is minder gespannen. Verschillende verbindingen zijn weer tot stand gekomen. Waar is de Bremen? Vanmorgen voor de radio de Duitse vraag: England kannst du auf deine Regierung stolz sein” met veel argumenten en verzoek om antwoord. Veel waars maar uit verkeerd gezichtspunt bekeken. O.a. Aangehaald: Abessinië, Japan, Griekenland, Spanje e.a. Fiascopolitiker.

23-9-1939. Z. Wordt 8 October een nieuwe lichting opgeroepen? Achter Den Hoorn wordt een weg gemaakt door de duinen, terwijl kanonnen op betonnen voetstukken zullen worden aangebracht. Duitse veldtocht geëindigd volgens Duitsland. Laatste Poolse troepen zouden door Russische troepen verslagen worden.

24-9-1939. Z. Maan op het water. Waarom voeren de mensen oorlog?

25-9-1939. Roemenië's premier Galinescu vermoord. De moordenaars doodgeschoten en 24 uur op straat gelegen. Generaal von Fritsch gesneuveld. Wordt in Polen nog gevochten?

27-9-1939. W. Stormachtig weer. Een geheel mijnenveld losgeslagen? Gevaar voor zwevende mijnen? Al weer 14 mijnen aangespoeld. Warschau gevallen?

28-9-1939. D. Kom bij de kustwacht 4e ploeg. Niet kwaad. Warschau geeft zich eindelijk over. Onhoudbare toestand in de stad. Westfront wordt geheel versterkt. Mogelijk epidemieën in Warschau. Het lijn toestel “De Mees” had niet minder dan 50 kogelgaten en deuken, terwijl een Zweeds passagier gedood werd (boven de Noordzee). Kranige bemanning.

29-9-1939. V. Hitler zegt dat de vrede van Engeland en Frankrijk afhangt en dat zij aansprakelijk zijn voor haar bestaan. Overeenkomst met Rusland waaruit blijkt van een samengaan bij mogelijke moeilijkheden.

30-9-1939. Z. Rijverbod voor Zondag ingevoerd. Estland vazalstaat van Rusland. Benzinedistributie op komst. Vloot- en luchtbases komen in Estland. De voornaam van Molotov is Wjatsjeslaf. Frankrijk's antwoord aan Berlijn en Moskou. Nee vrede en over zes maanden weer oorlog? Britse luchtaanval op Helgoland. Vriendschap Rusland-Duitsland definitief door von Ribbentrop bevestigd. Dekens voor de soldaten opgekocht.

2-10-1939. ‘Jan van Gelder’ op een mijn bij Terschelling. 6 doden. Estland en Finland moeten ook mijn vazalstaten, stelt Rusland voor. Onbeperkte duikbotenoorlog. Nog geen wereldoorlog. Oudste lichting cavalleristen naar huis. Liefst morgen geen mijnen op de kust.

3-10-1939. D. Tamelijk ruw weer, doch geen mijnen (Oostenwind).

4-10-1939. Overal komt af en toe gebrek aan artikelen. Wij hebben nog verschillende artikelen in voorraad. Kustvisserij stopgezet. Veiligheidszone om Amerika ingesteld. Italië blijft strikt neutraal en werkt voor de vrede. Hitlers’s vredesvoorstellen naar Londen over gebracht. Urk is gisteren schiereiland geworden. Lichtschepen liggen in de havens.

5-10-1939. D. Franse werklieden geven 5 uur van hun weekloon aan de staat.

6-10-1939. V. Grote rede van Hitler, die nu weer vreselijk met de vrede dweept. Engeland en Frankrijk afgekamd, terwijl het Duitse volk tegen hen wordt opgehitst (rede t.g.v. de Reischstag). Italië verbiedt de wapenuitvoer. Voor mijn part was er maar oorlog, als Hitler dan maar sneuvelde. De gemoederen kwamen zeer zeker tot rust.

7-10-1936. Z. Voor de radio verschillende uitzendingen voor militairen. Londen: gedaan onrecht wordt niet hersteld. Hitler: Berlijn en Moskou moeten Polens lot regelen. Joods vraagstuk moet worden opgelost. Ss Iroquois zou bij de V.S. moeten zinken volgens Duits admiraal (repatrierende Amerikanen aan boord). Bijval in Italië voor Hitlers voorstellen.

10-10-1939. D. Aan het Westelijk front wordt nog steeds gevochten, maar hier wordt niet veel van abnormale toestanden gemerkt. Alleen zullen misschien nog meer soldaten op Texel komen. Was er maar eens iets te doen.

11-10-1939. W. Frankrijk gereed zowel voor de strijd als voor de vrede. Alsmaar wordt er gehamerd op een duurzame vrede. Hitler’s rede bemoedigde het Duitse volk niet, noch die van Daladier. Petroleumkaarten ontvangen. Wordt het een gebed zonder eind?

12-10-1939. D. Volledig rijverbod van auto’s op Zondag. Suiker vanaf maandag op distributie kaarten verkrijgbaar. Colijn ziet de toekomst niet zeer hoopvol in. Finland evacueert steden met het oog op door Rusland te stellen voorwaarden. Zal Amerika Duitsland via Grote Oceaan en Siberië van voedsel voorzien? Duitsland zal voldoende olie uit Galicë krijgen. Troepenbeweging in het Westen. Chamberlain komt Hitler niet tegemoet.
Duurzame vrede wordt verlangd. Miliza Korjus voor de radio.

13-10-1939. V. Bedekte uitdaging van Engeland door de rede van Chamberlain. De toestand is weer minder geworden. In Duitsland gaan allerlei praatjes over ontbinding van het Engelse parlement enz.

14-10-1939. Z. Hitler noemt de status quo nog onveranderd. Dus maar weer op de lange baan schuiven? Door de stormwind uit het Westen vannacht zullen wel weer mijnen aandrijven.

16-10-1939. M. Groot Engels slagschip door onderzeeër in de grond geboord. Door de Duitsers 3 schepen getroffen.

17-10-1939. D. Rusland en Turkeye zijn het nog niet eens. Londen: Waar blijft Berlijn met bewijzen van goede wil? 100 millioen voor de defensie. Luchtaanval op de Britse vloot. Weinig succes. Hitler’s courier naar Stalin. Fransen voorbereid op Duits offensief.

18-10-1939. W. Twede vliegeraanval op Scapa Flow, richt geen schade aan. Nummerbewijs wegenkaart verschaffen benzinezegels. Klasse bepaalt het aantal. De ‘Royal Oak’ in Scapa Flow bij de eerste luchtraid ten onder gegaan. Luchtalarm aan de Britse kust. Groningen hoort hevig geschutsvuur. Duitsers vallen aan A.O. v. De Saar.

19-10-1939. D. De duikbootbemanning die de ‘Royal Oak’ (810 doden) tot zinken bracht, in Hitler’s vliegtuig en feestelijk te Berlijn ontvangen. Twee Britse schepen getorpedeerd. Heden besluiten verwacht van de conferentie te Stockholm. Duitsers in Letland moeten terugkeren. Berlijn: kloven iets smaller dan in September. Ver. Staten weren alle duikboten. Tegenvoorstel der Finnen ter sprake te Stockholm (Denemarken, Christiaan, Zweden, Gustaaf, Noorwegen Haakon, Finland Kallio). Bidstonden voor de vrede in Brussel.

20-10-1939. Amerika koopt druk in Indië. Frans-Britse order voor 5750 vliegtuigen. Verbond van 15 jaar tussen Engeland, Frankrijk en Turkije. Gebaseerd op samenwerking.
Berlijn erover ontstemd. België’s werkloosheid steeds zorgwekkender probleem.
Gasmaskers door de post bezorgd. Wij willen er nog niet aan.
Waterstand in de rivieren steeds hoger.

21-10-1939. Z. Duitsland: “De geworpen handschoen is opgenomen”. Rust aan het Westelijk front.

23-10-1939. M. Brits convooi met bommen bestookt. Duitse wachtschip ‘Este 701’ in de lucht gevlogen ± 70 slachtoffers. Koos Speenhof (70 jaar, ik vind het een oude zeur). Nederland heeft zelf convooischepen. Tirolers moeten voor Nieuwjaar tussen Duitsland en Italië kiezen. Sultan van Djocja gestorven. Finland moet snel beslissen. Herdenking v/d Yser-slag.

25-10-1939. W. Dezer dagen is de nieuwste lichting opgekomen. Italië’s nieuwe eisen niet zonder meer ingewilligd. Berlijn aanvaardt de oorlogsverklaring (Ribbentrop). Duitse oostgrens geproclameerd. Amerikaanse bemiddeling op komst?

26-10-1939. Min. Reitz: Z. Afrikanen willen vechten voor de vrijheid. Moskou’s territoriale eisen de grootste hindernis voor Helsinki. Mobiel vredesstelsel een Brits oorlogsdoel. Thee genoeg. Weldra Duits offensief tegen Engeland? De gezonken U-boot ‘Thetis’ gelicht.

27-10-1939. V. Nog steeds Chamberlain-Ribbentrop. Sovjet verwerpt Britse contrabande lijst.

28-10-1939. Z. Zakenverloven op zeer beperkten schaal. Prof. Domagh mag de Nobelprijs niet aannemen volgens de Duitse wet. Koning Leopold aan U.S.A.: Met Nederland vormt België een vredeseiland in het belang van alle volkeren.

30-10-1939. M. Huis-Habsburg ziet een kans. Luchtgevecht boven Schots dorpje. Lichting 1924 bijna geheel naar huis aan het eind van dit jaar. Vele nieuwelingen zullen nu in Jan. moeten opkomen. Engeland is gereed voor den slag.

31-10-1939. D. Over de dienst gemijmerd. Moskou en Rome nog steeds tegenover elkaar (Bastianini). Engelse off. vlieger Evans op Schiermonnikoog ter aarde besteld (aangespoeld). Duitsland’s petroleum voorziening mogelijk een zwakke plek. Schliefer en Barroll 726 uur in de lucht (Galifonië). Wereldrecord stond op 653 uur.

1-11-1939. W. Mussolini reorganiseert zijn kabinet. Invloed der oude garde is toegenomen. V.S. stemming is pro-gealieerd.

2-11-1939. D. Vannacht schoten van het afweergeschut te Den Helder. Of een zeegevecht. Alles wordt geheim gehouden. Aan Duitsland geen steun van Rome noch Moskou. Italië kijkt naar de Balkan. Een reeks gemeenten in staat van beleg. Min.pres. Inönu van Turkye: Doel van het pact van 10 Oct. is een vredeszone scheppen. Rodolfo Graziani [tekening], de nieuwe leider van het Italiaanse leger.

6-11-1939. M. Veel verboden zones voor V.S. schepen. Nieuw voorstel van Moskou aan Helsinki. Moordenaar gearresteerd in de Leidschendamaffaire.

8-11-1939. W. De vredesbemiddeling boodschap van Willemijntje en Leo valt behalve in Duitsland in vrij goede aarde. Oorlogsdoel volgens Halifax: Een nieuwe wereld zonder geweld. Benzine distributie over 2 maanden. Geheel nieuwe regeling voor de kostwinnersvergoeding. Trouwen heeft nu geen zin meer.

9-11-1939. D. Hitler’s herdenkingsrede een fel requisitoir tegen Engeland. Lord Halifax’s rede werd gehouden voor het vredestelegram. Duitsland ontkende natuurlijk. Aanslag op Hitler in de Bürgerbraukeller, maar een half uur voor de ontploffing was hij al vertrokken. Mislukte opstandspoging in Afganistan. Scandinavië steunt de vredesactie. Druk op Finland vermindert. Duitsers namen uniformen mee over de grens. Maar dat liep fout. Burgemeester Mak van Brussel overleden. Aanbod door Londen en Parijs nauwkeurig bestudeerd. Groninger kustvaarders lam.

10-11-1939. V. Voor de Roomse kerk worden 2 kanonnen (en 2 zoeklichten?) geplaatst. Opnieuw soldaten ingekwartierd. De verloven vandaag ingetrokken. Ko kon niet meer boffen.
Bürgerbraukeller een grote ruine. Veel doden en gewonden. Britse Secret Service krijgt de schuld (Woedende Duitsers?). Veel gelukstelegrammen aan Hitler. Minister van Kleffens over het initiatief: Een aanbod van ‘goede diensten’. Koning Carol sluit zich aan. R.M. 300.000 voor den dader v/d aanslag. Chamberlain prijst het vredesinitiatief. Colijn: luchtbescherming is plicht. Ik heb er verschrikkelijken hekel. En niet alleen ik. Op Texel werd in ’t geheel 1 gasmasker gekocht.

11-11-1939. Z. Op ‘Vlijt’ komt een vliegschool. Veel Soesterbergers op Texel gekomen. ’s Stilte voor de storm? Radio laat niets los terwijl angstaanjagende praatjes de ronde doen. Friesland onder water? Z. Limburg ontruimd? Omgeving van Weesp onder water? Vannacht aanval van de Moffrikanen? Ik geloof er niet veel van. Maar er dreigt zeker iets. Treilers blijven binnen. Deense vrijlotelingen moeten dienen. Nobelprijs litteratuur naar Franz Sillanpa (Finland). Wapenstilstandsdag. Grensincidenten.

12-11-1939. Z. ‘s Morgens met Nel over Oudeschild gewandeld en de kanonnen bekeken. Ben kwam ’s middags laat, omdat hij eerst naar Vlijt was geweest, waar den gehelen dag werd gevlogen en gewerkt.

13-11-1939. M. Aan Den Helder waren veel mensen weggetrokken met het oog op een eminente aanval van Hitler. Ik heb nog niets van die praatjes geloofd en houd me vrij onverschillig. Welwillende antwoorden op het vredesinitiatief. Rusland wil toch de Finse golf beheersen door het eiland Hangö te nemen als basis. Veel troepentransport in ons land. Geruststellende woorden voor het volk in de kranten.

14-11-1939. D. Is een geheime zender bij Karl Linnhauten in beslag genomen? Hij zou in contact met Duitsland staan. Nog steeds doen de vreemdste geruchten de ronde. Gisteravond zou een duikboot met zoeklicht de haven van Oudeschild opgenomen hebben. De kanonnen te Oudeschild zijn vanmorgen geprobeerd. Door het regenachtig stormweer van vanavond kunnen mijnen losslaan. Kleedingskaarten te Duitsland.

15-11-1939. W.’s Avonds verduisteringsoefening van 8-10 uur. Het rijverbod op Zondag is weer ingetrokken, evenzo het verlovenverbod. Duits antwoord: Geen twede Versailles. Waarom niet eerst contact en dan voorwaarden? (tussen Londen en Parijs).

16-11-1939. D. Om half 8 sprong een mijn. Hoe? Politieke toestand hetzelfde.

17-11-1939. V. Duitsland’s doel: vernietiging der Britse heerschappij. Gevochten wordt er heel weinig. Wel verliest Duitsland veel duikboten, al beweert hij van niet. De zee en de lucht zijn op het ogenblik de gevechtsterreinen.

18-11-1939. Z. Ben vertelde van Duitse vliegboten boven de vuurtoren. Nel verdween spoorloos en kletste later zomaar met een soldaat. Cechische intellectuelen in verzet. Negen terechtstellingen en 1200 studenten in hechtenis. Cechisch comité te Parijs met dr. Benesj. Engeland en Frankrijk economisch 1.

19-11-1939. Z. De ‘Simon Bolivar’ op mijnen gelopen bij Engeland. Het is een vreselijke ramp. Van de 400 passagiers werden er ongeveer 80 gedood of vermist.

20-11-1939. M. Tientallen mijnen losgeslagen. Vele rivierschepen vergaan. Standrecht in Praag en andere districten. Universiteiten door S.S. mannen bezet.

21-11-1939. D. Afweergeschut met zoeklichten te Den Helder.

22-11-1939. W. Boven den Helder was voor de 2^e keer een Duitser. Het vuren duurde vrij lang. De dader van de aanslag op Hitler is ‘gevonden’. Hitler is nooit uitgeput op het gebied van beschuldigingen.

25-11-1939. Z. De ‘Sliedrecht’ verleden week in brand geschoten. Nu 5 opvarenden gevonden. Een week lang in een boot rondgezworven. Er verdwijnen geregeld schepen. Het is meer dan bar. Rooseveldt: “A.s. voorjaar komt de oorlog tot een einde”. Dat vind ik nu gezwam in de ruimte.

26-11-1939. Z. Boemm!!! Dat was het eerste wat ik deze dag hoorde. Er was (door de hevige storm een mijn rechts van het badhuis [te Oudeschild] om 7 uur ontploft. Bij Piet Heijn en Swama kregen ze de glasscherven op bed. Vrij veel ruiten stuk, bij Swama 10 stuks, soms het houtwerk ook stuk gedrukt. Nel en ik zijn naar het gat gewandeld, ongeveer 5 m. breed en 10 m. lang.

27-11-1939. M. Met Wim naar Den Helder, de zwemvesten naast ons op de bank. Door verschillende mijnen praatjes maakte ik me wat benauwd.’s Avonds betaalde Herman Kooger onze auto die hij aan Le Noble verkocht heeft, zodat er weinig gewerkt werd.
De Spaarndam op een mijn, geen gewonden. Verder kapot ‘Ratwalpindi’ 1669 ton, Poolse ‘Pilsudski’ 14294 ton, ‘Hookwood’ 1537 ton en de Humber 7. 3 Engelse boten waren het. Nu de ‘Statendam’ op een mijn? Door een grensincident ultimatieve eisch van Rusland, dat Finland zijn troepen 25 km terugtrekt.

28-11-1939. D. Lijst van schepen die in 10 dagen zijn vernietigd: Nederland: Simon Bolivar, Sliedrecht, Spaarndam. Engeland: Blackhill, Torckbearer, Wigmore, Arlington Court, Pensilva, Darins, Geraldus, Thomas Hankins, Lowland, Delphine, Mastiff, Sea Sweeper, Mangalore, Rawalpindi, Hookwood, Royston Grange, Sulby, William Humphries.
Zweden: Borjesson, Gustav Reuter. Duitsland: Bertha Fisser, Adolph Nibermann, Borkum. Italië: Grazia. Japan: Terukuni Maru. Joegoslavië: Carica Miliaca. Griekenland: Elena. Polen: Pilsudsky. Lithauen: Kaunas. Frankrijk: Rhuys, Sainte Claire. Dit zijn 34 schepen, tezamen 146859 ton. Finland trekt de troepen terug als Rusland het doet. Stand der rivieren wordt abnormaler door de regens. Ongeveer 20 mijnen hier aan het strand.

29-11-1939. W. Het non agressie pact heeft Moskou opgezegd. Wordt er al gevochten? De Duitsers willen nu Engeland gaan isoleren. Nog aldoor wassen de rivieren. Het wordt gevaarlijk.

30-11-1939. D. Vissersschepen worden tegenwoordig mijnenvegers. Kabelballon dreef over de Betuwe, ook 1 over de Hogeberg. Alle banden tussen Moskou en Helsinki zijn verbroken. Veel mijnengevaar. Nog steeds verdwijnen schepen.

1-12-1939. V. Rusland is begonnen met Finland te vernietigen. Er schijnen veel doden te zijn. Als het zo door blijft gaan, zal Nederland ook wel worden ingepikt. Het zedelijk peil van de mensheid in Europa staat op het ogenblik wel heel laag, maar kan nog veel en ver zakken. Aan de Moezel heerst betrekkelijk grote activiteit onder de Duitse troepen. Op het ogenblik waait het weer hard uit Z.W. wat weer mijnen op het Marsdiep kan brengen.

2-12-1939. Z. Er lag een mijn in de hoek bij het havenhoofd, de eerste drijvende mijn die ik gezien heb. Volksverhuizing in Finland. Nieuwe regeringsvorm. Vele landen zijn verontwaardigd over het Russisch optreden.

3-12-1939. Z. Thuis druk gedicht en plaatsen bepaald voor cadeaux (de anderen waren bij Klaver) toen plots een mijn ontplofte. Ik schrok en keek direct of er ruiten stuk waren. Alles was heel. Toen we een uur later te bed lagen (half 2) ontplofte nog een mijn op zowat dezelfde plaats. Het was ’s avonds stormweer geweest met regen. Verschillende boerderijen (vooral op Zuid-Haffel) hadden gebroken ruiten.

4-12-1939. M. Omstreeks 6 uur sprong weer een mijn, die (naar ik dacht) op dezelfde plaats als de andere 2 was ontploft. ’s Avonds in Den Burg hoorde ik dat het in Oudeschild niet pluis was. Ik er heen en wat een ruines. Vanaf de prot. Pastorie was bijna geen ruit meer heel, terwijl in de West verschillende huizen ontzet of kapot waren. De straat was bedekt met glassplinters. Bazaltblokken schijnen tot op de straat zijn gekomen, terwijl door het dak van de woning van Piet Boom ook zo’n blok gekeild is. Verschillende gezinnen moesten verhuizen. Er liggen nog 2 mijnen. Naar opoe Brouwer gegaan, die geheel van streek was geweest. Ze was maar even met stoel en al omgerold.
Russen ondervinden veel weerstand en verliezen erg. Heel mijnenveld drijft naar onze kust.

6-12-1939. W. Op Texel is een Engels vlieger begraven met militair eerbetoon. Hij lag opgesteld in het museum. Er wordt gecollecteerd voor Oudeschild. Bij de Russisch-Hongaarse grens begint het te kriebelen.

9-12-1939. Z. Gisteren is de Tajadoen getorpedeerd (?) Een persoon vermist.

11-12-1939. M. Het Hollandse schip Immingham op een mijn bij Callantsoog. Allen gered. Finland slaat goed van zich af. Veel gelden voor dit land al verzameld. De Volkenbond is weer actief geworden, uit het graf herrezen. Als hij maar niet weer snel terug valt.

12-12-1939. D.’s Middags kwamen een paar vrouwen, die opgaaf vroegen van het aantal personen, dat kon worden ondergebracht in geval van evacuatie. Er komen dan 6000 mensen op Texel.

13-12-1939. W. Pond en franc gekoppeld. Russen dringen op naar de Botnische golf. Moskou wil niets van de Volkenbond weten. Grenstroepen worden weldra afgelost.

14-12-1939. D. Rusland is uit de Volkenbond gegaan. Colijn zit nu in 1 van de commissies.

15-12-1939. V. Ik zou eerst naar den burgemeester om over uitstel te spreken, maar dat ging niet door. De ‘Bremen’ is na 3 1/2 jaar uit New York over het Poolgebied in Bremerhaven aangekomen. Spoorwegtekort 1939: 17 1/2 millioen. Engeland zal alle mogelijke hulp aan Finland bieden. Tokio: 600 doden bij de ramp va de ‘Indigirka’. Bij Montevideo hevig zeegevecht. De ‘Admiral Graf Spee’ vol getroffen met 36 doden, 600 gewonden, de haven binnen. Bij Boekarest verschrikkelijke ontploffing met chloorgassen, 85 doden, 200 gewonden. Luchtgevecht bij de Waddeneilanden. Engelse oorlogschepen gezonken of zwaar beschadigd bij Montevideo.

16-12-1939. Z. Hevig koud. Een uur moest de boot wachten op een zieke. Bij Montevideo komen meer Britse en Duitse schepen. De Graf Spee moet morgen wel uit de haven. Russische opmars bij het Ladogameer.

17-12-1939. Z. Over de duinen vloog ’s avonds een Duits vliegtuig in de duisternis. Er waren meer vliegtuigen boven het land, en een paar Duitse schepen bij het Marsdiep.

18-12-1939. M. De Graf von Spee door de bemanning tot zinken gebracht buiten de haven in het vaargebied. De bemanning aan boord genomen van een Duitse vrachtboot. De ondergang en het vertrek trok zeer veel belangstelling. Het was een van de grootste Duitse vestzakschepen.

19-12-1939. D. Naar het raadhuis om uitstel te vragen, maar het was daar nog te vroeg voor.

20-12-1939. W. Groot Russisch bomoffensief op Finland. Stad in vlammen. Duits koopvaardijschip ‘Columbus’ (30000 ton) door de bemanning tot zinken gebracht. Eeuwig zonde van de boot.

21-12-1939. D. De commandant van de ‘Spee’ heeft zich doodgeschoten. Tegenwoordig versperringsballons boven schepen. Rusland schiet op. Jopie Koopman getrouwd.

28-12-1939. D. Rusland wil doorbreken naar de Witte Zee.

30-12-1939. Z. Politieke toestand hetzelfde.