| Uit het Memoriaal
boek 3 1789-1805 De Taxateurs van het Gerritsland berekenden de waarde van het land door een schatting te maken van de grondprijzen en daar de lasten van af te trekken. Die van Operen hadden bedacht dat ook het onderhoud van de infrastructuur geld kost- 1 gulden per 100 roeden. De Commissie van de Koog en Everste Koog pakten het veel grondiger aan- zij gaven als bijlage een lijst van grond en huurprijzen zoals die in de afgelopen 10 jaar waren bepaald. Dat geeft een beeld van de 'landhebbers', maar ook van de waarde van de verschillende landerijen. Deze streek had al eeuwen last van overstuivend zand, waardoor een deel van de velden steeds minder waard werd en zelfs al onder de duinen waren verdwenen. Behalve van zand had men ook last van het water. Met dat soort land kon men niets meer verdienen- het in 1759 werd door de eigenaars verlaten, geabandonneerd. De Polder Gerritsland Is groot 35420 roeden Lands Wij ondergetekenden Pieter Vermeulen, Jacob Jansz Verberne en Gerrit Hartog, wonende op dezen Eilande Texel, als by Acten van den 2 Mey 1789, door Heeren Regenten en Heemraden van den Burg en Jurisdictie van dien op Texel gequalificeerd, omme te Taxeeren en begrooten de Waarde zo in Koop als in Huur, van alle de Landeryen gelegen in de Polder Gerritsland alhier- Declareeren en verklaaren by dezen, dat agtervolgens en ter voldoening van opgemelde qualificatie, wy naar onze beste kennis en wetenschap, hebben getaxeert alle de Landen in genoemde Polder gelegen, bevattende volgens opgave 35420 roeden Lands, onder dewelke zig bevinden 18270 roeden, welke niets waardig zyn- Welke Landen door elkanderen gereekent, wij in koop waardig schatten tegens de 23 Guldens de 100 Roeden, het geene voor de geheele polder uitmaakt eene Somma van f 8146- en in Huur mede door een geslagen als boven, tegens de 2 Guldens en 10 Stuyvers de 100 roeden, komt het zelve te bedragen een Montant van f 885- Waar en tegens de Lasten en Onkosten van deese polder monteeren als volgt- Dewyl over de 28 in Gemeenschap zynde Texelsche Dyks Polders is genegotieerd, een Capitaal van f 49750- zo volgt daar uit, dat het aandeel het geene Gerritsland daarin draagt komt te beloopen, eene Somma van f 1083.10- Dan welk alhier maar werden gebragt voor Memorie Binnelandsche Kosten f 214.6.8 Idem aan Dykgeld tegens 26 1/2 Stuyvers per 100 roeden, volgens den omslag voor den Jaare 1787 f 466.11- Is f 680.17.8 Welke kosten afgetrokken van de Huurpenningen ter Somma van f 885- Blyft 'er zuiver over f 204.2.8 Wanneer men dit nu bereekend tegens 2 Guldens en 10 Stuivers pCt zo blykt- dat dit een Intrest Sí jaarlyks uitmaakt van de genoemde waardig getaxeerde Landen, ter Somma van f 8146- Aldus ter goeder Trouw by ons onderteekend naar onze beste kennis en wetenschap getaxeert en begroot, bereid zynde (des verzogt) het zelve nader met Solemnen Eede te bevestigen Actum Texel den 13 Mey 1789 (wasgetekend) Pieter Vermeulen, Jacob Jansz Verberne en Gerrit Hartog Polder Operen Is groot 46255 roeden Lands Wij ondergeteekenden Jan Hendriksz van Heerwaarden, Jacob Hertjesz Schaap en Dirk Mandje, alle wonende op Texel, als ingevolge Acte in dato den 2 Mey dezes jaars 1789, door Heeren Regenten benevens Heemraden van den Burg en Jurisdictie van dien op Texel gequalificeerd en aangesteld, omme te Taxeeren en begrooten de Waarde zo in Koop als in Huur, van alle de Landen gelegen in de Polder Gerritsland alhier- Declareeren en verklaaren mits dezen, dat wy ondergeteekenden agtervolgens en ter voldoening van deselve qualificatie, naar onze beste kennis en wetenschap, hebben getaxeert alle de Landeryen in genoemde Polder gelegen, bevattende volgens daarvan gedane opgave een Montant van 46255 roeden- Best, middelbaar en slegt dooreen geslagen- Wy in koop waardig hebben geoordeeld, tegens 80 Guldens de 100 roede Het geene voor de waarde over de geheele polder beloopt de Somma van f 37000- En in Huur mede door elkander gereekend als vooren d 5 Guldens en 2 Stuyvers per 100 roeden, komen dezelve aantal roeden Sí jaarlyks optebrengen f 2543.15- Waar en tegens de Lasten en Onkosten van dezen polder bedragen als volgt: Dewyl over de 28 in gemeenschap zijnde Texelsche Dijkspolders is genegotieerd een Contract ten beloope van f 49750- zo volgt daaruit, dat het aandeel voor dezen Polder in die Negotiatie komt te bedragen eene Somma van f 1400 Alsmede daar dezen nog in zyn privé heeft genegotieert f 900, is die polder belast met een Capitaal van f 2200- welke Somma hier maar alleen werd gebragt voor Memorie De polder Operen betaald S' jaars aan Ordinaire en Extra Ordinaire Verpondingen en Binnelandsche Kosten f 761.13.4 Aan Dykgeld 27 1/2 Stuyver per 100 roeden volgens de laaste omslag van 1787 f 636- 1397.13.4 De kosten van onderhoud als Hekken, Stekken, Thuijnen en Sloten, zyn de ondergeteekenden van begrip, dat mede onder de nodige onkosten behooren, beloopen gereekent tot 1 Gulden per 100 roeden S' jaars dus over 46255 roeden Lands f 463- Derhalven bedragen alle onkosten f 1860.13.4 Welk afgetrokken van de Huurpenningen voorsz ten beloope van f 2543.15- Zo blyft zuiver over f 683.1.12 Waar uit blykt dat voorn Capitaal van f 37000 welke deese Polder waardig is getaxeert nog geen 1 7/8 Gulden, of 37 1/2 Stuiver pCt aan Jaarlyksche Intresse komt optebrengen Aldus by ons Onderteteekenden Getaxeert en begroot, naar onse beste Kennis en Watenschap, en alles te goeder Trouw Actum Texel den 3Meij 1789 (was geteekend) Jan Hendriksz van Heerewaard, Jacob Hertzen Schaap en Dirk Mantjen. De Polder de Koog & Everstekoog De ondergeteekenden, door Haar Ed. Achtbare den Burgemeester, Scheepen, Heemraad en Poldermeester van den Burg en Jurisdictie van dien, by Acte in dato den 2 Mey 1789 gequalificeerd en by verdere regenten van de polder de Koog en Everste Koog als zodanig geapprobeerd, ten Einde alle Landeryen gelegen in gemelde polders te taxeeren en begrooten, zo na mogelyk op haare tegenswoordige Waarde, zo in Koop als in Huur, ba aftrek als by dezelve Acte vermeld, hoope aan haare Commissie te voldoen, met UEdAchtb onder het Oog te brengen, dat volgens deese Nevensgaande Lysten blykt, dat binnen de Laaste Jaaren, publicq, onderhandsch, by Taxatie, het zy gerechtelyk, of door Neutraale Lieden, dan wel in Cas van Erffenis, getransporteerd en van Eigenaars veranderd zyn 85350 roeden Texelsche Dykmaat of 253 1/9 Morgen voor de Somma van f 24580- 33950 dito roeden of 100 16/27 Morgen worden in Huur gebruikt ter Somma van f 740.15.8 92000 dito roeden of 272 16/27 Morgen zyn door Gecommitteerdens getaxeerd in Huur waardig te zyn de Somma van 1829.11.8 Zoude alzo de Huur bedrage f 2570.7- Komt in aftrek Dykgeld van 125950 roe Texelsche Dykmaat voor 1787 xx f 1089.2.12 Binnelandsche Kosten op dezelve Massa Landen f 155.7.- [totaal] 1244.9.12 Het zuiver provenu bedraagd f 1325.17.4 Tot welk tegen 4 ten 100 Intrest gereekend bedraagd een Capitaal van 33125.- 211300 roeden gewaardeerd na koop en Huur f 57705.- 626 2/27 Morgen Noorder Coggen Maat of 211300 Roeden Texelsche Dykmaat uitmakende de Landen gelegen in de Polders de Koog en Everste Koog, zyn na Koop en Huur getaxeerd en begroot ter waarde van f 57705.- En belast met een Capitaal a 4 pCt van f 100- nog voor aandeel en Schuld ten Lasten de Dykagie groot f 49750 is Circa f 3773- Bedraagd na deese Taxatie het montant f 53932- En zoude alzo ieder Hollandsche roeden Texelsche Dykmaat waardig zyn een Somma van Circa f 25.10.8 Houdende ieder Morgen 337 1/2 roeden, en is dus waardig 86.3- De Ondergeteekenden geene Exacte Lyst van Verkooping of Verhuuringen voor handen hebbende, zoude moogelyk hier of daar in het ter nederstellen der Koop of Huurpenningen een Klyne Ommissie hebben kunnen begaan, waar van haar egter niets bewust is, en betuigen in deezen alzinds opregt ter goeder Trouw en na haar beste Kennis en Wetenschap te werk gegaan te zyn, en bereid te weezen zulks gerequireerd wordende, dit Solemneel te bevestigen- NB diend voor UEdAchtb ten narigt, dat aan genoemde Polders door den Souverain gunstig is verleend remis van de Ordinaire Verponde zynde de aanslag geweest de Somma van f 1523.16.8 Extra dito 761.18.4 [totaal] f 22 85.14.12 En bedraagene de Dykgelden en binne Landse Kosten per Jaar de Som van f 2026.9.8 na den omslag van 1787 Koog op Texel den 9 Meij 1789 (wasgetekend) Hertje Dogger, Jacob Maarsen Roeper, Klaas Keesen, Aris Dirksz Eelman, Pieter Cornelis Boon, Ysbrand Schoen. Volgt nu Lyst der Pryzen van Landerijen by Publicque Verkooping, Gerechtelyke of onderhandsche Taxatie, dan wel in Cas van Erffenis aantedeelen en alzo getransporteerde of van Eigenaar veranderd, geduurende de Laaste Tien Jaaren in de Polders de Koog en Everste Koog:
Lyst der Landen welke Publicq of onderhandsch doorgaans de Laaste Jaaren verhuurd zyn, en daar benevens de Huurprijsen, waar voor dezelve zyn, of nog gebruikt worden in de Polders de Koog en Everste Koog:
Lijst der Landen gelegen in de Polders de Koog en Everstekoog, doorgaans by de Eigenaars zelve gebruijkt, en in Huur waardig als volgt:
Opgave van den Heer Leendert den Berger- In de Resolutie van Haar EdG. Mog. van 15 Januarij 1721 tot de Gemeenschap der Dykagie van den Eilande Texel, vond men niet anders dan by het 6: articul aldus gesteld- Dat de Polders van de Coog en Everste Koog niet hooger als volgens het gecontracteerde van den 29 Junij 1670 in de voorsz (Dyks) Lasten en Onkosten aangeslagen zullen werden en vervolgens niet meer betaalen, als tegens Twaalf Honderd Land- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||