Verdwenen gebouwen.


Voeting
Mij vader Cor Maas vertelde dat er voor de oorlog, toen hij in die buurt werkte in de bollen, op het veld ‘de grote blekerij’ een voeting of fundament was van grote rode bakstenen, ongeveer 11 bij 11 meter, met een dwarsmuur in het midden, vier stenen hoog. Men zat daarop bij het schaften. Die bollen stonden op naastgelegen percelen, niet op het veld van het fundament.

Afgebroken
Navraag bij deze en gene leerde dat er van de gebouwen geen steen meer op de andere stond.
Het fundament was na de oorlog door Ben Hoogenbosch afgebroken en met de kruiwagen het bos in gebracht.
Bij het vlakschaven van de grond was daar geen spoor meer van te vinden, dit door toedoen van Piet Veeger van Buitenlust, die rond 1985 met een shovel de het veld had geëgaliseerd en het hoogste deel ‘een meter’ verlaagd. Daarna had hij, om de bandensporen weg te werken, alles een keer geploegd. Dat leverde de zwart-witte strepen op, wit zand omhooggeploegd, boven de met drijfmest doordrenkte bovenlaag van de grond.
Hoewel het veld in die tijd al de status van ‘natuurgebied’ had was het niet verboden het te bemesten. Een boer mocht doen wat voor een boer gebruikelijk was, en drijfmest uitrijden en injecteren was toen heel gewoon.

Wichelaars
Er zijn mensen die dingen kunnen voelen waar een ander niets van merkt. Dat hebben wij mogen ervaren toen Lammert Hingstman een dagje uit Drenthe kwam om met de wichelroede rond te lopen. Hij wees verschillende gebouwen aan, en een tweede sloot op het hoogste deel van het veld, waar niemand dat verwacht zou hebben.

Lammert

Wichelaar Lammert Hingstman (links) en zijn kameraad Gesinus.

Lammert

Lammert aan het pendelen.

Later kwam Peter Gross uit Duitsland, met hetzelfde doel. Het merkwaardige was dat zij de ‘verdwenen gebouwen’ op vrijwel dezelfde plaats aanwezen!

Pieter

Wichelaar Peter Gross (uit Dieburg).

Frans Haarsma tenslotte was zo gevoelig dat hij losse grote stenen vond, maar ook een plastic drainagepijp, waar beslist van boven niets van te zien was. Haarsma maakte een schilderij van zijn bevindingen, met ook de ‘hutten van de slaven’ op het Houten Bakje. Dat is zeker geen vreemd idee, het kan best zijn dat de seizoensarbeiders daar, op het hogere deel, kampeerden.

Frans

Frans Haarsma.

Peter Gross pendelde het hoofdgebouw uit, en gaf de contouren aan door een lijntje te spannen met tentharingen. Wij hebben daar omgekeerde plaggen op gelegd, wat op de luchtfoto’s goed te zien was:
Bleekerij

Bij de aanleg van de ‘nieuwe natuur’ had men alle vaste punten en grenzen weggehaald. Dat maakte het onmogelijk om de plattegrond van de Bleekerij goed in te meten.
Toen tenslotte Google-Earth beschikbaar kwam kon dat wel. Het bleek dat dit gebouw op exact dezelfde plek lag als het gebouw getekend op de kaart van 1810.


Terug naar de vorige bladzij