Tot de aanleg van de
Pontweg ging men van de Duinweg over de Oosterlaanweg en
de Dooieman naar Den Burg. Sindsdien is er veel
veranderd. Niet iedereen weet meer hoe dat was, meer dan
een halve eeuw geleden.
Oude kaart met nieuwe wegen
Deze kaart is gemaakt in 1859. Met groen zijn de
drie wegen naar het westen aangegeven, de Akenbuurtsweg,
de Heerenweg en de Hollewalsweg. Toen de Pontweg werd
aangelegd heeft men de situatie vereenvoudigd. Dit is te
zien aan de rode lijnen. Het blauwe streepje is gekleurd
op de Dooieman. Het is nu deel van het oostelijke
fietspad van de Pontweg, net als de Oosterlaanweg. De
weg is niet totaal verdwenen, zoals zoveel oude wegen.
Luchtfoto
Engelse luchtfoto uit 1944
Tekeningen van Reinier Bakels
We zien de hoge tuinwal en
de boet, aangegeven in haastig gemaakte schetsen.
Reinier had op dat moment geen tijd om een uitgewerkte
tekening te maken. De kleuraanduidingen waren bedoeld
voor een te maken schilderij.
In het Veldnamenboek op bladzijde 175 zien we bij de
hoek van de Dooieman en de Heerenweg percelen met de
naam ‘Dodeman’: 18 Dodeman, 19 Dodeman aan de weg en 20
de Voorste Dodeman.
Verhalen over de dode man
Er zijn verschillende verhalen, die met de persoon
van de overleden man te maken hebben.
Gezien de splitsing van
Heerenweg en Dooieman is het niet onmogelijk dat iemand
het verkeerde weggetje is ingeslagen en daar is
bevroren.
Achter in het boekje staat nog:
(Franke; van horen zeggen)
(Tex. Toerist 27-7-1974)
De naam ‘Doodemansweg’ wordt genoemd in een archiefstuk
van 1850 (GAT 710, stukken betreffende aanleg en
onderhoud van wegen, 1818-1926). Een oudere vermelding
hebben we niet gevonden. Het weggetje is nu [1978] nog
gedeeltelijk aanwezig in het fietspad aan de
rechterzijde [westzijde] van de Pontweg, tussen de
[jeugdherberg] Eyercoogh en Akenbuurt. Een man pleegde
er zelfmoord in 1843. Omdat in het tweede verhaal iemand
uit Den Burg begraven moest worden aan de Westen, speelt
de gebeurtenis vermoedelijk in de tijd na de Reformatie.
In een rapport van 1663 aan de gecommitteerde Raden te
Hoorn werd over de klok in de Westertoren gezegd dat die
alleen gebruikt werd ‘tot het beluyden der doden en wel
specialick die van de roomsche religie’. De oude
tufstenen kerk was toen allang in verval.
Pas in 1829-30 werd de Roomse begraafplaats bij Den Burg
aangelegd. Tot die tijd was het Westerkerkhof het enige
gewijde kerkhof van Texel.
Wie pleegde zelfmoord? Er zijn 87 doden ingeschreven dat
jaar, maar slechts 5 volwassen mannen stierven aan Den
Burg. Er staat niets bij over de doodsoorzaak.
Jan Jansz Bruin 1788-1843
Gerrit Klaasz Drijver 1765-1843
Cornelis Willemsz Rab 1790-1843
Justus Henricus Trijp 1785-1843
Hendrik Cornelisz Verberne 1799-1843
Bronnen:
Witte en Timmer, ‘Moeten ze d’r uut burgemeester?, uitg.
Het Open Boek, Texel, 1978, met tekeningen van Monica
Maas.
Schraag, J. Veldnamen van Texel.
Genealogische Databank van Rob Gomes.